Collectie-item

Standbeeld van koning Willem II (1792-1849)

Instelling/bron: Stadsmuseum Tilburg

Dit bronzen standbeeld (hoog 60 cm) is vervaardigd door de bekende Belgische beeldhouwer Jozef Geefs (Antwerpen 1808 – Brussel 1885). De koning is hier ten voeten uitgebeeld, gekleed in een generaalsuniform (als opperbevelhebber van de Nederlandse strijdkrachten), waar overheen zijn koningsmantel is gedrapeerd. Deze mantel, die de koninklijke waardigheid verbeeldt, is met hermelijn afgezet en opgesierd met een aantal Nederlandse Leeuwen. De koning staat schuin voor een soort pedestal waar de mantel gedeeltelijk over gedrapeerd is. Op de zijkant van de pedestal staat het wapen van het koninkrijk der Nederlanden en op de achterkant ervan is een lauwerkrans afgebeeld met daaronder de tekst ‘WILLEM II KONING DER NEDERLANDEN’. De koning omklemt in zijn rechterhand de scepter en rust op de Rijkskroon. Op zijn linkerborst is als bovenste onderscheiding de ster van de Militaire Willemsorde aangebracht, waarvan hij het Grootlint en écharpe draagt (met daaraan het Grootkruis); voorts de sterren van twee Russische ridderorden; hoog om zijn hals, juist buiten de kraag vallend een kruis met daaronder het kruis van de Orde van St. George; schuin daaronder het Metalen Kruis; half over het Grootlint hangt nog een kruis waarop een omgewende lopende leeuw, terwijl op de koningsmantel, nog gedeeltelijke zichtbaar, ook nog een ster is aangebracht. 

In Het Dagblad van 20 mei 1895 wordt verslag gedaan van het bezoek van koningin Wilhelmina en koningin-regentes Emma aan Tilburg op 18 mei 1895 [andere objecten naar aanleiding van dit bezoek in 1895, zie: SMT00016, SMT00021, SMT00022]. De krant schrijft: “[…] een klein standbeeld van wijlen Koning Willem II, op voetstuk geplaatst […], een geschenk dat deze Vorst zelf gemaakt heeft aan den chirurgijn majoor, die Hem in den slag bij Waterloo had verbonden. Van dit beeld bestaan vermoedelijk slechts drie exemplaren in brons. Het was welwillend door den eigenaar afgestaan om tijdelijk de ‘ontvangkamer van de lieve Nazaat van dien Vorst en Hare Moeder te sieren.’ De toenmalige eigenaar was de Tilburgse fabrikant A.A.H. Pollet (1843-1916). Hij heeft de bruikleen blijkbaar omgezet in een schenking. 

Het tweede bekende exemplaar werd in 1888 door de Groothertogin van Saksen-Weimar geschonken aan het Rijksmuseum te Amsterdam en in bruikleen gegeven aan het Legermuseum te Delft. Een derde exemplaar bevindt zich in de collectie van Paleis Het Loo (zitkamer koning Willem II; 2016). De bronzen beelden zijn een model van het eigenlijke beeld dat in marmer is uitgevoerd, en dat zich op paleis Soestdijk bevindt. 

In 1937 werd aan de gemeente Tilburg een gipsen afgietsel van dit beeld geschonken door G. Steuk te Brussel. Dit afgietsel schijnt op het Gemeentearchief bewaard te zijn geweest, maar de huidige verblijfplaats is onbekend. Archiefmedewerker J.H. van Mosselveld heeft het in een brief uit 1953 over het ‘vrijwel waardeloze, zwaar beschadigd, gipsafgietsel’. [RP]