Collectie-item
Schilderij ‘Don Quichote de la Mancha en Sancho Panza’
Instelling/bron: Stadsmuseum Tilburg
Op een bergtop, ergens in de Spaanse, kale hoogvlakte, staat op het eerste plan een paard, bereden door een in een harnas gehulde, spichtige figuur met een al even spichtige sik. Rechts van dir paard en zijn schrale meester staat een ezeltje waarop een zeer doorvoede, gedrongen boertige figuur zit, met op zijn hoofd een breedgerande hoed ter bescherming van de verzengende zonnestralen. Rechts van dit tweetal, in een valleitje, loopt een rivier, aan de overzijde waarvan, tegen de helling van een tegenoverliggende berg, de witte muren van dorpsbebouwing zichtbaar zijn. De figuur op het ezeltje is Sancho Panza, de schildknaap van de paardrijder, Don Quichote de la Mancha, onder hem Rossinant, ofwel ‘het paard der paarden’.
Dit tafereel is in september 1941 geschilderd door Hermannus Antonius Josephus Maria (Herman) Moerkerk (’s-Hertogenbosch 1879 – Haarlem 1949). De datum van vervaardiging komt overeen met het uitkomen van een oningekorte en geannoteerde vertaling van Cervantes’ avonturenroman in datzelfde jaar. Misschien werd Moerkerk daardoor geïnspireerd om dit doek te schilderen. Zelfs is het niet uitgesloten dat hij zich voor zijn schilderij heeft laten leiden door één van de talloze gravures waarmee Gustav Doré een negentiende-eeuwse Franse vertaling heeft verlucht, en die compleet in de Nederlandse editie van 1941 opgenomen zijn. Met name één bepaalde prent herbergt in zich alle elementen waaruit Moerkerk zijn compositie heeft opgebouwd.
Door vererving was J.E. van Vollenhoven (1871-1958) [Zie SMT00051] in het bezit gekomen van familieportretten van het geslacht Van Maanen-van Overzee. In zijn collectie bevonden zich ook tekeningen [zie SMT00339] en dit schilderij van Herman Moerkerk, aan wie zijn vrouw aan moederszijde verwant was. Bij zijn dood in 1958 vermaakte Van Vollenhoven zijn collectie familieportretten en onder andere dit schilderij (olieverf op doek, 130 x 250 cm), aan de gemeente Tilburg, echter onder de voorwaarde dat er een straat naar hem vernoemd zou worden, hetgeen dus ook gebeurd is. [RP]
Depot103