Collectie-item
Portret van C. Smeulders (1852-1930), bijgenaamd Kiske de Paoter
Instelling/bron: Stadsmuseum Tilburg
Portret als borststuk van C. Smeulders, in 1891 vervaardigd door Henri F.J. Weijers (Luyksgestel 1874 – Tilburg 1947). De schilder was toen 16 jaar. Het schilderij in 1929 aangeboden aan de gemeente Tilburg “voor het op te richten museum”, door L.G. de Wijs, namens A. Bakker uit de Noordstraat te Tilburg. Het schilderij (olieverf op doek, 53,5 x 43 cm) werd in 1929 omschreven als “een groot schilderstuk in lijst”. Het huidige formaat doet geen recht aan deze aanduiding. Het schilderij was in 1929 al beschadigd. Bij restauratie, uitgevoerd omstreeks 1974 door Harrie Corvers, is ook het doek van onderen ingekort. Het was vermoedelijk oorspronkelijk ten voeten uit en zittend. Linksonder staat de signatuur “H.F.J. Weijers 18 7/9 91”, maar dit zal door het inkorten van het portret, niet de oorspronkelijke signatuur zijn, maar een kopie daarvan door H. Corvers.
Cornelis Smeulders werd geboren te Tilburg op 4 november 1852 als zoon van Peter Smeulders (1825) en Hendrika van de Laar (1829). Op 10 maart 1846 trouwde hij te Tilburg met Cornelia (Keeke) van den Brekel (geboren te Loon op Zand op 10 maart 1846 en overleden te Tilburg op 15 februari 1920), dochter van Michiel van den Brekel en Johanna Maria Haansbergen. Zij woonden op de Nieuwe Goirleseweg.
Cornelis Smeulders werd als volksfiguur ook wel Kiske de Paoter genoemd. Hij was een opvallende verschijning in het begin van de twintigste. Hij was zeer opgewekt, had geen vaste werkkring, zong maar wat liedjes voor de kinderen die hem daarom vroegen. En hij preekte, staande op een kistje, waarbij hij diepzinnige levenswijsheden verkondigde, meestal in grappen of korte puntdichten verpakt. Zijn preken beëindigde hij altijd met de slotzin: “Goed te weten, te zeggen en te begrijpen, dan is het zeker en gewis, dat het de waarheid is.” Hij zag er ook uit als een sprookjesfiguur, met zijn lange witte baard, zijn korte stevige gestalte en felle oogjes, zijn roodbruine stok vol houtwratten en zijn rood-wit geruite katoenen broek gemaakt van beddetijk of matrasovertrek. Om in zijn levensonderhoud te voorzien ging hij de boeren af voor brood en levensmiddelen. Volgens familieoverlevering zou Kiske voor zijn huwelijk pater kapucijn zijn geweest en uit het klooster trad. Cornelis Smeulders overleed te Tilburg op 29 oktober 1930. [RP]