Collectie-item

De aanbidding der koningen

Instelling/bron: Het Noordbrabants Museum

Het schilderij is een getrouwe kopie naar het middenstuk van het drieluik 'De aanbidding der koningen' door Jeroen Bosch (Madrid, Prado-Museum, circa 1495). De voorstelling wordt gedomineerd door een bouwvallige hut. Deze verwijst naar het Oude Testament. Rechts op de voorgrond zit Maria met het Christuskind op haar schoot. Voor haar knielt een der koningen met naast hem staande de tweede koning. Hun kronen liggen op de grond. Zij bieden geschenken aan. Verder naar links staat de derde koning. Hij is een Moor en in gezelschap van een jonge, zwarte bediende. In de hut staat een gekroonde persoon. Hij is een antichrist, een bestrijder van de christelijke kerk. Hij wordt ook wel met koning Herodes geïdentificeerd. Om zijn been draagt hij een bel, die verwijst naar de bel van de joodse hogepriesters. Verder in de hut staan zijn volgelingen. Boven op de hut en rechts ervan bekijken herders de gebeurtenis. Rechtsonder kijkt een man door een getralied gat. Dit wordt wel geïdentificeerd als een portret van Jeroen Bosch zelf. Op de achtergrond is een heuvelachtig landschap geschilderd. Links en rechts rijden twee groepen ruiters naar elkaar toe. In het midden loopt een reiziger en die leidt zijn paard. Helemaal op de achtergrond liggen de contouren van een gefantaseerde stad. Mogelijk wordt hiermee verwezen naar (het hemelse) Jeruzalem.