Collectie-item
Arbeiders op de steenbakkerij "Ruimzicht"
Instelling/bron: Museum Helmond
Dit enorme schilderij maakt Van Rappard op de steenbakkerij Ruimzicht in Jutphaas, die deel uitmaakt van het familiebezit van de Van Rappards. Hij betrekt hier in 1884 een huisje en maakt er talloze tekeningen en olieverfstudies. Die vormen de basis voor dit schilderij, dat laat zien hoe baksteen wordt gemaakt: de vormen op de werkbank worden met zand bestrooid, vervolgens komt hier een plak klei in en worden de aldus gevormde stenen in de zon te drogen gelegd. Op de achtergrond zien we de steenbakkerij. Het maken van bakstenen was seizoensarbeid waarbij hele gezinnen te werk gesteld werden. Merkwaardig is de geïdealiseerde voorstelling van dit monotone en fysiek slopende werk: het lijkt alsof het nauwelijks inspanning kost. De wordingsgeschiedenis van dit schilderij wordt vaak in verband gebracht met De aardappeleters van Vincent van Gogh, met wie Van Rappard bevriend was. Van Rappard kritiseerde de ‘gebrekkige techniek’ van Van Gogh en het karikaturale karakter van de voorstelling. Arbeiders op de steenbakkerij ‘Ruimzicht’ is zijn antwoord. Van Gogh kraakt op zijn beurt de statische compositie daarvan. Deze controverse betekent het einde van de vriendschap tussen beide schilders.