Collectie-item

De Drieëenheid: God de Vader, Christus en de Heilige Geest

Instelling/bron: Museum Krona

Deze identieke verbeelding van de personen van de triniteit, met aangesmolten hoofden, werd verboden door Paus Urbanus VIII bij bul van Augustus 1628 en nog eens door Benedictus XIV in 1745. Desondanks bleef deze wonderlijke weergave van de triniteit, vooral in de prentkunst, voortdurend opduiken. Nog in 1772 drukte de, in het Land van Ravenstein rondtrekkende drukker Philippus J. Lecuyer prenten met soortgelijke afbeeldingen af en verhandelde hij deze. Ook in Parijs en in Beieren doken in weerwil van de voorschriften van Rome regelmatig in allerlei varianten dergelijke voorstellingen op. Als schilderij is de weergave van het moeilijk te vatten begrip Drieëenheid uiterst zeldzaam. De maker ervan heeft getracht de uitbeelding van het nogal abstract begrip 'Trinitas' met tekst en schema te verduidelijken, zichtbaar te maken voor een breed publiek. Het schilderijtje moet dan ook vooral gezien worden als een product uit de volksdevotie sfeer. De staande figuur met zijn drie hoofden houdt voor zich een omgekeerde driehoek waarin van links naar rechts en met de klok mee de volgende tekst staat weergegeven: Pater / non est / Filius / non est / Spiritus / non est / (De Vader is niet de Zoon, de Zoon is niet de H. Geest en de H. Geest is niet de Vader). De Drie Personen worden vervolgens weer met elkaar verbonden door driemaal het woordje est (is) dat verwijst naar het centrale Deus (God). Op deze wijze wordt dus benadrukt dat de Drie Personen tezamen wel één God zijn. Onder de voorstelling wordt de voorstelling met het schema in een zin nog eens samengevat: St. Trinitas (Drieëenheid) Unus Deus (Een God).