106. rèègele

Bij wijze van …za’k mar zegge is een spel waaraan jij ook kunt deelnemen. Lees het verhaal in een Brabants dialect dat eindigt met een woord waarvan wij je vragen of je weet wat het betekent.

Als je dat weet, kun je je antwoord en postadres inzenden via info@erfgoedbrabant.nl o.v.v. ‘bij wijze van’ en maak je kans op en boek of een cd in het Brabants dialect. Bij wijze van …za’k mar zegge kwam tot stand i.s.m. Omroep Meierij.

 

Verhaal van Adri Hoppenbrouwers uit Zundert

A ge bij d’n dokter ien de wochtkaomer zit dan motte nogal ies ’t jeen en aander aonwhoore. Kek, en dad ies nou wir ’n durp èègen ij. Oos kent oos en dus wook de kwaole die ze onder de leejen hemme. En as ze d'r nog nie aachter zen wad iemand mekeert dan wurdt da sjust ien zo’n wochtkaomer van d’n dokter ies haorfèèn uitgeleed. Zo wook fleeje week.

’t Zaot ’r staampesvol en Kaoreltje Slep, die biene kwaom hoi gin plots om te zitte. Zn geziecht, da toch al op half elf stong, betrok nog mjeer. Hjeel ooverdreeve en mee ’n hoop gesteun, rùsten ie oover z’ne rug. ’n Vrouwke gebooi d'r kiend om op te staon.

Kom hier mar zitte Kaoreltje want ik zie da g’t gèèf in oewe rug hed.

‘Och méés, houd ’r oover op, kreunde Kaorel, ik weet nie waor ’k ’t zuuke mot van de pèèn. ’s Morges ies ’t nog ’t argste. Ik weet nie uit bed te komme. En bukke gaod hjillemaol al nie en giestere waor ik, mee veul moeite, efkes naor de Kèrel gewiest. Nou ja ..efkes . ’t Waor d'r stikdruk ja en ge kunt moeilijk oew glas laote staon a ze die gereegeld vol doen. Nou en ik wies mekaast  nie hoe a'k thûis moes komme en ik kon meraamper de sleutel ient slot steeke, zo stong ik te rèègele

 

Als je weet wat rèègele betekent, dan kun je je antwoord en postadres voor 4 januari inzenden via info@erfgoedbrabant.nl o.v.v. ‘bij wijze van’ en maak je kans op een boek of cd in het Brabants dialect.

Je kunt de opgave ook beluisteren! Bovenstaand verhaal wordt voorgedragen in onder meer de volgende uitzendingen van lokale omroepen in Noord-Brabant:

  • Radio Rucphen FM : donderdagochtend tussen 10-10.15. Programma: de Senioren Express, presentator: Jan Mangnus.
  • HTR Heusden-Vlijmen e.o. : maandagavond tussen 19-21. ROS-Kabelkrant Ziggo TV Kanaal 43 op zondag tussen 11 - 13 en via www.nlutskebrabants.nl bij "uitzending gemist". Programma: ’n Lutske Brabants, presentator: Frans van den Bogaard.
  • Omroep Centraal (Gemert-Bakel) : zondagmorgen tussen 9-11. Programma: Met de Zachte G, presentator Mario van Dinther.
  • Omroep Meierij : woensdagavond kort na 20:00 en zondag kort na 13:00. Programma: 'n Uurke plat, presentator Piet Pels.
  • Radio BaHeNa (Baarle-Hertog/-Nassau): 'Tussen opstaan en weggaan', zondag tussen 10-12, presentator Charel Bruurs. 

 

Rèègele is rillen, huiveren, sidderen. In het oudere Nederlands vinden we voor rillen woorden als riddelen en rijderen, en dit woordje rèègele kunnen we aan dit rijtje toevoegen. In tegenstelling tot rillen hebben ze allemaal een extra lettergreep en met het woordeinde dat zo ontstaat, -elen of -eren (ook in huiveren en sidderen), geven we in het Nederlands een iteratief aan: iets dat telkens weer gebeurt, dat herhaald wordt. Rèègele is dus eigenlijk voortdurend bewegingen maken.