Het verhaal achter commodore-vlieger Peter Tankink

“Sometimes it is lonely at the top”

Foto Peter Tankink

Peter Tankink in een F-16. (Foto: Frank Crebas)

Peter Tankink, commodore-vlieger voor Nederlandse Defensie, veteraan en een gezinsman. En zijn beste vriend? De F-16. Peter vloog de afgelopen 33 jaar als F-16-vlieger zo’n 3300 uur in het voertuig voor verschillende missies. De vliegbasis in het Brabantse Volkel is voor hem vertrouwd terrein, omdat hij daar tussen 2011 tot 2015 de baas was. Hij staat daarnaast ook bekend om zijn missie in 1999 toen hij een vijandelijk MiG-vliegtuig neerhaalde boven voormalig Joegoslavië.

Volgens Peter is het belangrijk dat mensen realiseren hoe het is om veteraan te zijn. “Je mag trots zijn op die status en dat je gediend hebt voor het land. En de kameraadschap die ze vinden binnen Defensie, zullen ze altijd koesteren.”

Ook het thuisfront speelde altijd een belangrijke rol voor Peter. Ondanks zijn stabiele en fijne thuisbasis vroeger, was het soms lastig de balans te vinden. Het gevoel van moeten kiezen tussen het thuisfront en je werk en het op missie gaan, heeft hem vaak beziggehouden.

Peter verscheen door de jaren heen in verschillende media, vooral om zijn werk als commandant, kolonel en nu als commodore. Maar wie is Peter buiten Defensie? Wat gaat er schuil achter het uniform, de missies en de rang?

In dit audioverhaal hoor je het persoonlijke verhaal van Peter Tankink.


Audioverhaal Peter Tankink - Manouk Anakotta

Transcriptie

Transcriptie audioverhaal Peter Tankink - Manouk Anakotta 

[00:06] Het was een prachtige mooie dag eigenlijk initieel, maar wij gingen s'avonds vliegen in het aarde donker. Nee, je bent helemaal alleen en dat is eigenlijk ook heel erg spannend. Onze opdracht was om uiteindelijk te voorkomen dat de Servische vliegtuigen gingen vliegen. 

[00:20] Drie MiG-29's zijn op dit moment opgestegen, maar voor de rest niet. We wisten niet waar ze vlogen. Tot op de dag van vandaag ben ik nog steeds de enige die met een F-16, in ieder geval een Nederlands F-16, een ander vliegtuig uit de lucht geschoten heeft. En de piloot, dat was kolonel Tankink. 

[00:33] Je hoort Peter Tankink. Ondertussen Commodore vlieger voor Nederlandse Defensie. Zijn beste vriend? De F-16. Met 3300 vlieguren op de teller ging Peter door de jaren heen op missie. 

[00:51] Peter verscheen in verschillende media. Vooral om zijn wereldberoemde missie waarbij hij in 1999 een vijandelijk MiG-vliegtuig neerhaalde boven voormalig Joegoslavië. Hij wordt daarom ook wel de MiG-killer genoemd. 

[01:05] Maar wie is nou de man achter al deze titels en missies? Wie is de mens achter de Commodore Vlieger? Dit is het audio verhaal over Peter Tankink. Hoi. Hey Manouk, leuk je te ontmoeten. Ja, zeker. We gaan er een leuk dagje van maken. 

[01:23] Ja, gaan we doen. We gaan eerst de pas halen voor je, zoals je ingeschreven hebt. Want dat moet ook gebeuren om op het vliegveld te komen. En daarna heb ik de verrassing, maar dat vertel ik je zo wel. En dan gaan we dat uitvoeren. Oké, ik ben benieuwd. 

[01:39] We spreken voor het eerst af op de vliegbasis in het Brabantse Volkel. Geen onbekend terrein voor Peter, want op deze vliegbasis was hij van 2011 tot 2015 de baas. Daarnaast vloog hij vanaf deze vliegbasis vaak voor oefeningen of als vertrek om op missie te gaan. 

[01:57] Peter, je zei dat je een verrassing voor mij had. Dus waar rijden we nu naartoe? We rijden nu een vlieggebied op. Daar zie je die hangaren 7 en 8. Daar zie je een Romeinse cijfer op staan. Dat zijn de hangars van de F-35. Dit is een oude onderhoudshangar. 

[02:10] En hier links, dat is de schildershangar waar we nu heen gaan. En daar staat die meneer rechts, of eigenlijk nu in het midden, dat is de schilder zelf. Haha! Hoi! Hoi! Hoi! Hoi! 

[02:23] Je ruikt het al ook een beetje verf, hè? In de loods staat daar dan HET F-16 vliegtuig, J-063. 

[02:38] Voor Peter de straaljager met een speciaal verhaal. De oorlog in voormalig Joegoslavië die duurde van 1991 tot 2001, was een reeks etnische conflicten na het uiteenvallen van Joegoslavië. Deze omvatten de Bosnische oorlog en de Kosovo-oorlog. 

[02:54] De Nederlandse luchtmacht speelde een rol in NAVO-operaties, zoals het handhaven van no-fly zones en luchtaanvallen tijdens de Kosovo-oorlog in 1999. Bedoeld om Servische troepen terug te dringen en humanitaire crisis te voorkomen. 

[03:09] Zo vloog Peter in deze operatie met de J-063 toen hij het vijandelijk MIG-vliegtuig neerhaalde. Het vliegtuig is sowieso altijd speciaal geweest. Maar überhaupt, omdat het einde van de F-16 al geweest is, kriebelt het wel. 

[03:24] Want ik heb er meer dan 3300 uur in gevlogen. Dus ik zou er zo weer in willen stappen. De vorm is een MiG-29. Dat is dus het vliegtuig van Russische makerij. Maar dat was toen de tijd in bezit van de Serven. 

[03:37] En dat vliegtuig heb ik neergeschoten. Dat silhouet is nagemaakt. En dat silhouet zetten we dan als symbool op deze F-16. Dus uiteindelijk is dat uit de geschiedenis een traditie geworden. Als vliegtuigen in de lucht neergeschoten worden dan maak je een 

[03:53] silhouetje op het vliegtuig dat dat gedaan heeft. In dit geval is dat de J063. Staat er mooi op Peter. Het opspuiten van de silhouet was de laatste handeling voordat 

[04:20] de F-16 tentoongesteld wordt in het Nationaal Militair Museum in Soesterberg. En Peter, waar rijden we nu heen? Nou, we rijden nu, dit is de rondweg van de vliegbasis kijk hier rechts zie je een ja een betonnen gebouw 

[04:34] maar daar staan F35’s ze staan daar en voorheen f16 staan daarin, oké, je zit we zitten tegen het vlieggebied aan tegen het taxigebied en zo zit dat helemaal rond het rond de vlieg vliegveld en 

[04:47] hoe is eigenlijk een beetje jouw fascinatie begonnen voor nou ja voor allereerst werken voor defensie. Eigenlijk was het fascinatie was altijd om te gaan vliegen. Dat is eigenlijk wat ik als klein... Daar begon het. Daar begon het allemaal mee. 

[05:01] En toen had ik nog niet echt een keuze gemaakt om Defensie te gaan vliegen of voor de burgerluchtvaart. En toen ik uiteindelijk op de middelbare school zat, toen zei mijn vader van waarom ga je niet bij Defensie vliegen. 

[05:15] Ja. En uiteindelijk, toen die tijd bestond er helemaal geen internet. Er waren alleen maar tv-gidsen en kranten met advertenties opgestuurd en zo is de selectie begonnen uiteindelijk. 

[05:29] We zetten de auto hier neer en dan gaan we vanuit hier gaan we staan, lopen. Dan komen we een heel eind. Ja, dat is helemaal prima. Lopen we die kant op? Ik ben bang dat er vandaag niet heel veel vliegtuigactiviteiten zijn. 

[05:52] Misschien dat er één of twee terugkomen. Want er is een grote oefening aan de gang op de vliegbasis Leeuwarden en er is natuurlijk een enorme samenwerking tussen de vliegbasis Leeuwarden en de vliegbasis Volkel. Net waren we natuurlijk bij de F-16, wat je al 

[06:07] eerder zei best wel uitzonderlijk is dat hij daar geplaatst staat voordat hij naar het museum gaat. Kan je een klein stukje achtergrond vertellen over wat dat vliegtuig, of die F-16, voor jou betekent? 

[06:22] Als Nederlandse Defensie en Nederlandse Luchtmacht waren we al sinds 1993 actief boven Bosnië toen de tijd. Want voormalig Joegoslavië was uiteengevallen in een aantal staten. En die operaties waren initieel boven Bosnië alleen. 

[06:38] En eind jaren 90 begonnen de Serven etnische zuiveringen te doen in Kosovo, want ze wilden Kosovo inlijven binnen Servië. En toen moest er ingegrepen worden. Wij vlogen toen de tijd vanuit Zuid-Italië, 

[06:54] vanuit Amendola, vlogen wij. En toen werden de operaties, nou werd er eigenlijk initieel, we werden, elke vliegbasis in Italië werd versterkt met NAVO landen, er kwamen steeds meer vliegtuigen bij als voorbereiding op eventueel 

[07:14] ingrijp in Kosovo. Het startte eind januari 1999 en halverwege maart 1999 was het zo erg, de serven wilden niet luisteren, er was geen mogelijkheid tot vredesakkoord meer en toen is 

[07:29] er besloten vanuit met een verenigde natie resolutie om door de NAVO te laten ingrijpen. Ik was daar toen en uiteindelijk vloog ik die eerste nacht. Vlogen wij met een formatie van vier vliegtuigen. 

[07:44] En onze opdracht was die eerste nacht om met 45 vliegtuigen in totaal... maar wij vlogen voorop en onze opdracht was om te voorkomen... dat enig Servisch vliegtuig überhaupt daar het luchtruim zou kiezen. 

[07:59] En als hij dat wel zou doen, dan was het onze taak om hem neer te schieten. Want hij was al duidelijk te kennen gegeven dat ze niet mochten vliegen. En dat is wat er uiteindelijk gebeurd is. Wij gingen die opdracht uitvoeren en toen bleek er 

[08:17] dus toch die MiG-29 die we dus net ook op het vliegtuig geschilderd hebben, die MiG-29 bleek toch rond te vliegen. Wij hebben het vliegtuig geïdentificeerd en uiteindelijk kregen we toestemming om het aan te vallen. En dat was toch best wel indrukwekkend. 

[08:34] Want, en dat bleek achteraf ook, het was sinds de Tweede Wereldoorlog niet meer voorgekomen dat de Nederlander in de lucht een ander vliegtuig had neergeschoten. Ja, en zo kwam het ook veel 

[08:46] in het nieuws en sta je ook wel daar om bekend. Wat vind je van al die media-aandacht? Nou, het aardige was dat ik sowieso toen de tijd ook al een beetje in de media kwam. Maar de eerste vijf jaar is er niet zoveel aandacht aan besteed. 

[09:04] Ook gewoon omdat de situatie in Nederland ook heel anders was. Er waren veel bezuinigingen. Er waren op defensie. Defensie was niet zo nodig. Dus we stonden niet om te springen om defensie met dan ook nog eens geweld in het nieuws te brengen. 

[09:21] Maar na vijf jaar is dat uiteindelijk wel verteld en de eerste jaren niet zoveel aandacht aan besteed maar uiteindelijk zeker de laatste tien jaar tegen het einde van de 

[09:34] F-16 ja blijkt toch wel dat het toch een heel groot stuk geschiedenis is. Ja en ik noem het dan daden laten leven. Laat het verhaal maar leven wat we gedaan hebben want ook nu 25 jaar later spreekt het mensen nog aan zeker die in het vak zitten van 

[09:50] hoe dat toen de tijd gebeurd is en wat het voor stuk geschiedenis is en dan is het ook leuk om het goed om het verhaal te vertellen en is die aandacht ja die hoort er dan bij en dan maakt 

[10:04] het ook enerverend om te blijven vertellen ja jij bent natuurlijk wel soort hoofdrolspeler daarin Wat betekent dat persoonlijk echt nou voor jou? Ja, de eerste jaren van, kijk je doet het met z'n vieren. 

[10:18] Dat is wat het is. Je bent met een formatie van vier vliegtuigen. En ik ben dan degene die op de knop gedrukt heeft. En dat het missel verschoten heeft. Op dat andere vliegtuig waar die door uiteindelijk geëxploiteerd is. En de eerste jaren is van, probeer je een beetje te verschuilen. 

[10:34] Achter het feit van, of nou niet verschuilen. Maar ook aan te geven van, ja we doen het met z'n vieren. Ja, dat is nou vaak genoeg gezegd. Uiteindelijk ben ik degene die op de knop gedrukt heeft en ja weet je het hoort er gewoon bij nu. Het is een deel van mijn carrière, het is een deel van mijn leven en ik vind het ook leuk om 

[10:51] het verhaal te vertellen. Ja voor mij is het, het is gewoon een onderdeel van mijn carrière en ik ben er ook trots op en ik ben ook blij dat die andere vlieger uiteindelijk dat ik vernomen heb dat hij de toen de tijd uitgesprongen is had hij dat niet 

[11:06] dan was het oké dan was het ook zo en zo geweest maar dat maakt het helemaal rond plaatje. Had je denk je anders ingestaan als de vlieger in het ja neergeschoten vliegtuig het niet had gehaald? Ik 

[11:19] denk het niet het is makkelijker praten natuurlijk nu hem maar ik denk het niet ook omdat ik toen de ook daar helemaal niet mee bezig was. Ook toen ik weer op de grond stond. En ook na die tijd ook van 

[11:33] ja weet je, zij wisten dat ze niet moesten vliegen. Je weet dat het een onderdeel van je vak is. Je weet ook andersom dat je zelf neergeschoten kan worden. Als je er dan uitspringt boven vijandelijk gebied, dat je ook nog eens opgepikt kan worden door de vijand en dan niet zo heel vriendelijk 

[11:46] behandeld zult worden. Dus ja, ook omdat je dus zelf ook in zo'n situatie zit en weet dat dat kan gebeuren denk ik niet dat ik er anders in gestaan had voor hem. En ja peter je bent dan ja de de officiële titel is dan dat je wel ook een deel 

[12:03] veteraan bent wat houdt dat nou precies in want als ik aan een veteraan denk dan denk ik aan een oud mannetje zo oud ben je nog helemaal niet dus ja. Dat is dat is ook mooi dat je dat vraagt over 

[12:16] veteraan want dat is ook de eerste wat bij ons opkwam. Daarom zie je ook vaak veel jongeren nog niet trots zijn op het feit dat ze veteraan zijn. Maar dat mogen ze ook best wel zijn. 

[12:28] Eigenlijk hebben we in de jaren 90 is er een veteranenwet gekomen waar echt gewoon neergezet wordt van wanneer je veteraan bent. En deelname aan missies en operaties zorgt ervoor dat je veteraan bent. En ik zei net ook daden laten leven. 

[12:48] Het is goed om de verhalen te blijven vertellen. Maar je mag ook trots zijn op het feit dat jij voor ons land gediend hebt. En heel veel, want het gros, je ziet natuurlijk wel heel veel militairen rondlopen. Kijk, ik heb mijn hele carrière binnen Defensie gespendeerd. 

[13:04] Maar het grootste gedeelte, zo'n 70% van de militairen, gaan na een jaar of tien gaan die wat anders doen. Dat is ook waarop we rekenen. Die hebben hun jonge leven binnen Defensie gespendeerd. 

[13:17] En gaan daarna ergens buiten Defensie zijn ze werkzaam. Maar wat ze binnen Defensie geleerd hebben, dat vergeten ze nooit. En die kameraadschap verdwijnt niet. En dan het woordje veteraan er aan plakken, daar zijn ze in het begin wat huiverig voor. 

[13:34] Maar uiteindelijk mag je daar heel erg trots op zijn. Je had het net al even kort eerder benoemd. Dat mensen, ik denk in heel Defensie, jouw Wobble noemen. En dat iedereen eigenlijk zo'n soort bijnaam heeft. 

[13:50] Waar komt jouw bijnaam van? Of waar komt die vandaan? Het is altijd een unieke bijnaam. En wat ze doen is dat vaak als je operationeel wordt, dat is ook een hele ceremonie. 

[14:07] En dan komt er vaak hetgene wat, of uit je achternaam, of als je iets doms gedaan hebt, of als er iets gebeurd is. Maar uiteindelijk, je collega's, die verzinnen dan jouw bijnaam. 

[14:22] En daar kun je ook niks aan doen. Dat wordt je gewoon gegeven. Maar het is wel een unieke naam, waardoor er geen twee in dezelfde tijd zijn. En iedereen heeft dus zo'n bijnaam in sowieso de luchtmacht? 

[14:35] Nee, alleen de operationele straaljagenvliegers. Het is dus een relatief kleine groep. Toen ik begon waren er 200 operationele, nu nog maar 65 operationele vliegers. 

[14:48] Maar zolang je in dienst zit, behoud je die bijnaam. Hoe komen jouw collega's dan bij die bijnaam Wobble? Waar ze uiteindelijk mee komen is het feit dat ze uiteindelijk een potje zaalvoetbal aan het doen waren en ik al waggelend met ballen 

[15:11] al de doel in ging. Daar komt het uiteindelijk vandaan. Dus tijdens een potje voetbal ben je toen in het goal beland met de bal waggelend? Ja, ik stapte op de bal, daardoor verloor ik mijn evenwicht. 

[15:25] Wobble betekent waggelen. Dus ik ging waggelend en al met ballen al de doel in. Dat zijn ook wel leuke herinneringen. Dat zijn zeker leuke herinneringen. Soms zijn er dingen die gebeuren, ook bij vliegers, waar ze niet zo trots op zijn. Maar uiteindelijk daar hun bijnaam aan verdienen. 

[15:47] Bijvoorbeeld iemand die de toren beschoten heeft per ongeluk. In plaats van het doel. Gelukkig is er niemand bij gewond geraakt. Uiteindelijk wordt zijn bijnaam er wel aan herinnerd. 

[16:02] En zal hij dat zijn hele leven meedragen. Maar vooral, als er wel slachtoffers waren gevallen, hadden we dat nooit gedaan. Want dan is het heel erg negatief. Maar er zit ergens ook wel een geintje. Ja, het is echt wel een geintje.  

[16:32] Even kijken. O ja, Daar is het. Vorige week een Peter in uniform op de vliegbasis. Vandaag gewoon aan de keukentafel bij Peter thuis in Teteringen. We praten aan de hand van foto's over de missies waar Peter bij betrokken was, 

[16:49] de herinneringen en het thuisfront. Kijk, wat je ziet zijn eigenlijk twee foto's van Afghanistan. Dit is in 2005, waar deze foto genomen is. De grote foto aan de linkerkant zie je eigenlijk de hele eenheid. Je ziet aan de voorkant 

[17:11] vier honden, dat zijn bewakingshonden, Nederlandse bewakingshonden. Die gaan ook vanuit Nederland mee maar die horen ook bij die jongens die ernaast zitten, die bewakers. Waar sta jij? Ik sta hier links achterin. Je ziet toevallig een dame in wit t-shirt, de rest staat allemaal in dessert gecamoufleerd. 

[17:33] Dus in lichtere zandkleurige uniformen. Alleen zij heeft een wit t-shirt aan. Dat is onze sportinstructieze. En die hebben we dan ook bij ons in zo'n periode. Die zorgt gewoon voor de fitheid. Er staan ruim 100 mensen op de foto. 

[17:48] 120 ongeveer. Maar om dan ook even de verhouding weer te geven. Er zitten acht vliegers bij. De rest is allemaal ondersteunend. En dat heb je altijd. De rest is allemaal ondersteunend. En dat heb je altijd. We hadden daar toen de tijd vier of zestien staan met acht vliegers. 

[18:03] En de rest van het personeel is allemaal ondersteunend. Peter heeft het hier over de tijd dat hij twee keer op uitzending is geweest naar Afghanistan. De eerste keer in 2005 in Kabul. En de tweede keer in 2009 in Qandahâr, meer in het zuiden van het land. Peter leidde deze missie als commandant. Zuid-Afghanistan was veel gevaarlijker. Er zaten enorm veel terroristische groeperingen. Taliban zat overal. 

[18:30] Het vliegveld zelf was wel goed beveiligd. Je kon niet zomaar het vliegveld opkomen. Maar ze konden wel een beetje met een boogje van die raketten van buitenaf het kamp opschieten. 

[18:44] En die schoten ze op het kamp af. Maar die waren zo onnauwkeurig. Soms vlogen ze over, hoorden ze vliegen over het kamp heen. We hadden wel een detectiemateriaal die konden detecteren dat er raketjes op het kamp afgeschoten werden. 

[19:01] Vandaar ook dat het luchtalarm dan gelijk afging. En dan was ook het eerste reactie plat op de grond liggen. En dat deed je dan twee minuten, want dat was de maximale vliegtijd van zo'n raket. 

[19:19] Of je hoorde dan niets of je hoorde een klap. En dan zocht je een schuilkamer, een bunker zocht je op. Die hadden we allemaal over het kamp had je die gemaakt. Voor mij was het eigenlijk van je voelde wel een beetje de dreiging maar wat ik vooral voelde is dat het nut en noodzaak 

[19:35] van die reacties die je moest doen. Ook de onnauwkeurigheid, maar het heeft ook te maken met het beroep wat ik zelf uitvoerde. Ik had ook altijd het vertrouwen in mezelf dat ik mijn werk goed zou 

[19:51] doen en goed zou uitvoeren. En als mij iets zou overkomen, dat ik dan gewoon echt pech zou hebben. En dat was eigenlijk met die raket precies hetzelfde. Het hoorde bij het werk, het werk 

[20:03] werd onderbroken, maar we waren er wel heel serieus mee bezig. De dreiging zelf, daar leer je mee leven. Je hebt wel, als je terugkomt en de eerste maandag gaat het alarm weer af. 

[20:19] Daar schrik je wel even van. Nu is het weer gewoon. Maar, en gelukkig heb ik geen last van gehad verder. Maar mensen met PTSS, dat is één ding bijvoorbeeld. Ja, die kruipen helemaal in elkaar. 

[20:35] Als ook in Nederland het alarm afgaat. Het mooie is, doordat je zo'n carrière opgegroeid bent met dat kleine clubje professionals als vliegers zijnde, waarbij die club zo hecht is, waarbij ook 

[20:53] soms spelende wijs met een geintje verhalen naar boven komen om dingen te vertellen, maar ook als er iets heftigs gebeurt. Ik heb wel altijd het gevoel gehad dat ik mijn eigen verhaal kwijt kon. Maar ik heb ook wel eens, en dat was de laatste keer, 

[21:09] toen ik in Qandahâr heb gezeten. Ik had een maatschappelijk werker, een arts, personeelsdienst en dominee zat er in het desistement. Ook allemaal voor de geestelijke gesteldheid van de mensen. Ook kon het ter steun zijn van mij als commandant. Maar toen was er een 

[21:27] medewerker waarvan zijn dochter van huis was gelopen en zijn vrouw was wel helemaal in paniek en hij moest eigenlijk naar huis, maar hij wilde niet. En toen merkte ik ook dat ik er geen controle over had, maar dan kon ik ook verder dat verhaal ook niet echt kwijt. En toen zat ik op een steen in Afghanistan, omdat ik als 

[21:47] baas daar zat, van it's lonely at the top. Op dat moment kon ik het verhaal niet kwijt, later wel er wel en wel weer maar en toen realiseerde ik me wel dat het op alle niveaus goed is dat je je 

[22:08] verhaal kwijt kunt. Kan je ons eens meenemen nou ja naar de aanloop naar jouw eerste missie. Nou de aanloop eerste missie was wel heel bijzonder ik vloog een maand een jaar of drie f-16 inmiddels en 

[22:22] we kwamen uit de Koude Oorlog dus toen ik net begon heb ik nog echt de eerste oefening gedraaid op vliegbasis Leeuwarden vanuit een bunker. Alsof het nog Koude Oorlog was. We gingen van Leeuwarden, we verdedigden Leeuwarden en de boze vijand zat in het oosten. 

[22:39] Dat veranderde al heel snel, want de muren viel, de Sovjet-Unie viel uiteen. En toen gingen we heel langzaam naar andere missies. We trainden nog wel wat, zoals de Koude Oorlog, maar we wisten ook niet exact wat we tegen tegemoet zouden treden. 

[22:52] En toen ontplofte het eigenlijk op de Balkan. Dit was in 1993, het jaar 92-93. En voor ons, voor Nederland keerde toen het tij en we werden vanuit de vliegbasis Twente toen de tijd als eerste en Leeuwarden 

[23:07] volgde erop. Maar als Twente werden we als eerste uitgezonden in april 93. En uiteindelijk toen de voorbereidingen na de zomer, maar inmiddels was mijn vrouw zwanger geworden en zij was exact uitgerekend rond de tijd dat we zouden vertrekken. 

[23:25] Ook nog in verwachting van een tweeling, maar de tijd was totaal anders dan nu. Dus we gingen gewoon. Maar ik kon wel de bevalling meemaken en eind september, 16 september volgens mij, ging ons 

[23:42] team weg naar Italië toe, naar Villafranca en ik bleef achter en het voelde ook zo. Maar natuurlijk kon ik ook bij mijn vrouw blijven om bevallingen mee te maken. Toen ben ik nog een dag of tien thuis geweest. 

[23:56] En toen heb ik ook mijn boeltje gepakt en ben ik die kant op gegaan. Dus het was een mixed gevoel. Heel graag op uitzending willen, ook met het team mee. Maar ook thuis achterlaten met twee hele kleine kinderen. 

[24:10] En inmiddels was ook wel met onze uitzending een aantal dingen waren wel veranderd. Het is niet meer dat we zes maanden aan een gesloten met vliegers op pad gingen. Want wij moesten ook onze training doen in Nederland in de simulator. 

[24:25] Dus ook elke zes à acht à tien weken, dat wisselt een beetje aan de spanning, kwamen wij zelf ook nog een keer tussendoor terug. Maar dan had je geen vrij. Maar dan was je wel even s'avonds thuis. 

[24:38] En overdag moest je in Nederland gewoon werken. Dus ik heb ze een keer of drie in die eerste zes maanden wel gezien. Is dat niet heel gek? Ja, maar je bent zo gedreven. Het is het werk wat je wil doen. 

[24:55] Ik zeg ook vaak, het is meer dan werk alleen. Het is ook een hobby. Met je collega's voelt het ook als een soort familie. Je voelde ook de druk en de dwang om je missie uit te gaan voeren en met ze mee te gaan. 

[25:12] En je had bijna het gevoel dat je ze in de steek liet omdat je voor thuis zou kiezen. Maar het is wel moeilijk als je weg bent om de goede balans te vinden. Mobiele telefoon was er niet. 

[25:27] Dus je zocht de goedkoopste manier om vanuit Italië twee keer per week of zo naar huis te bellen. Je belde niet elke dag. Het is een twee-eiige tweeling. Maar de allereerste keer dat ik terugkwam in Nederland voor mijn eigen 

[25:46] training, toen zaten ze allebei in de Maxi-Cosi, allebei hetzelfde jasje aan, dat was het enige. En het was winter, dus ook het capuchonnetje op. En toen had de moeder ze naast elkaar neergezet. Nou zeg maar wie-wie is. En dat is de enige keer, later wel, maar de enige 

[26:02] keer dat ik het echt niet wist wie van twee wie was. Was dat confronterend? Ja dat was wel confronterend. Thuisfront is enorm belangrijk voor iedere militaire maar ook zeker voor 

[26:20] mijzelf. Het voordeel van mijn thuisfront was heel erg stabiel. Ondanks het feit dat er net aan het begin twee kinderen geboren waren. Wat je op deze foto ziet is wel heel uitzonderlijk. 

[26:33] Dit was 1999. Je ziet eigenlijk een paar palmbomen in een bak. Je ziet een rode loper, je ziet wat hekken en dat is allemaal op een vliegtuigplatform. Normaal staat dat er allemaal niet. En je ziet een 

[26:46] F-16 cockpit staan. Daarvoor aan het einde van die rode loper zie je mij staan, mijn ex-vrouw en mijn kinderen. Toen de tijd, vijf jaar waren ze nog. En dan wat militairen die mij eigenlijk allemaal ontvangen. 

[27:02] Je ziet champagne op een tafel staan daarvoor. En dit was mijn terugkomst uit Kosovo. En ik werd dan zo onthaald omdat ik een MIG-29 had neergeschoten tijdens de Kosovo-oorlog. 

[27:16] Wat leuk was hier, die jongens waren wel blij dat ik terug was. Maar het was niet extreem geëmotioneerd. Vooral de aandacht vonden ze leuk en dat zie je zie je ook ziet net niet op de foto maar ze hebben ook een tekening 

[27:32] allebei in hun hand die zie en die geven ze na die tijd geef je die aan mij en je zegt ja ze waren niet mega geëmotioneerd dat je dan weer terug was maar hoe lang had je ze hier niet gezien dan? Hier had ik ze een maand of 4 niet gezien. Voor hun gaat het leven, het is allemaal heel kort cyclisch, gaat gewoon door. 

[27:50] Na groep 1, groep 2 zaten ze toen, naar groep 2 toe en dat loopt allemaal door. Euhm, je was natuurlijk wel veel weg. Hoe voelde dat voor jou? 

[28:05] Nou, in die tijd hoorde het eigenlijk een beetje bij het werk en het was wel schakelen tussen thuisfront en weg zijn. Wat je wel had, omdat je geen digitale telefonie 

[28:21] had, je kon niet zo vaak bellen en je belde wel naar huis. Maar je wist ook dat het goed zat, omdat het thuis allemaal redelijk en de steun was er van anderen ook als dat nodig was. 

[28:37] Dus die verbintenis was heel hecht. Maar aan de andere kant je miste miste wel een hoop en na een aantal jaren zeg maar een jaar of zes zeven realiseer je je dan dat het ook echt wel anders kan. Ik weet nog 

[28:56] keer uit Afghanistan werden ze 16 en toen de tijd en mocht je nog met 16 was de mag je nog drinken en toen ze 16 werden belde ik het weekend daarna belde ik op naar huis op zondagmorgen. 

[29:12] Rond een uur of elf was dat in Nederland. En toen vroeg ik om de jongens aan de lijn. Ja, die liggen nog te slapen. Ja, die waren vanmorgen om half vijf thuis. En toen ik wegging, was de harde deadline. Het was heel soms half twee, maar één uur moesten ze thuis zijn. 

[29:28] En nu in één keer was het half vijf. En daar had je geen enkele controle meer over. En ik moest nog drie maanden. Dus ik wist ook, ik kan er niets meer van zeggen als ik thuis kom en dan realiseer je je van dat zijn dingen die je om je heen gebeuren 

[29:48] en daar kun je niet zoveel aan doen. Werd er dan wel eens uitgesproken door jouw toentijdige vrouw en jouw kinderen dat ze bang waren als jij weg ging? Nou eigenlijk de kinderen helemaal niet die waren niet bang voor iets. Er zijn drie of vier keer een dodelijk ongeluk gebeurd en wel met ze gedeeld en verteld. 

[30:19] En dat was ook zonder missies. Maar op een of andere manier raakten ze dat niet of pakten ze dat verder niet op. En mijn ex die sprak het eigenlijk nooit uit. Wel, ik vertelde ook nooit, en dat is wel goed, maar dat is een operatie, ik vertelde ook nooit wanneer ik exact ging vliegen. 

Zodat ze zich ook niet extra onnodig onrustig hoefde te maken. En dat vond ze zelf ook wel heel fijn. Toen ik die MIG neerschoten en nog aan het vliegen was, wist ze niet dat ik aan het vliegen was. 

Maar ze volgden wel CNN en wat daar gebeurde in die operatie. Alleen, daarna belden al mijn collega's op van, het gerucht was al gegaan. En die belden haar op van, ja we zijn zo trots op hem en hij belt je straks nog wel. 

Maar wij hadden wel de afspraak dat we s'avonds na 10 uur zou ik nooit meer bellen. Dat ze niet onnodig s'nachts telefoon kreeg of wat dan ook. Dus ze had er helemaal niet op gerekend. Alleen ja, nu hadden die mannen tegen haar gezegd, hij belt nog wel. 

Dus die kreeg ik om twaalf uur ik die mannen in Nederland aan de lijn. En we waren aan het  bellen, ja, we hebben naar jou thuis gebeld. En ja, jij ging nog even bellen hoor. Ja, nee, ik ben... Nee, maar wij hebben beloofd dat je belde. Ja, dan doe ik dat ook wel. 

Wat ik wel merkte na die tijd, heeft ook met mijn scheidingen te maken, is dat ik wel, ook doordat je minder contact had, dat je minder uitlegde en meer twee aparte werelden beleefde. 

Je leefde in je eigen wereld daar. Dat zeggen mensen ook heel vaak. Jij hebt je werk daar met je missies en dat gaat gewoon door. En thuis gaat hetzelfde leven door min één iemand. En die één iemand is best wel een steun wat je zelf niet beseft als je weg bent. Wat ze thuis wel realiseren. En kijk, die jongens hebben ook wel een fantastisch leven gehad. En die zijn het niet anders gewend. Maar over het delen van emoties en verhalen, ja dat had wel beter gekund. Maar ja, dat realiseer je later.  

Ja, er is een enorme trots op van, als je m’n medailles op mijn uniform ziet, dan zeggen mensen ook vaak van ‘so’. En ja, dat geeft ook wel de trots, maar ook doordat er zit ook een bepaalde volgorde in, in die medailles, hoe ze aan elkaar geregen zijn. Bijvoorbeeld de koninklijke onderscheiding is als eerste. Ik heb een dapperheidsonderscheiding gekregen voor mijn missie in boven Kosovo. Dus de koninklijke onderscheiding hangt ook als eerste. En ja, dat maakt me wel trots, maar ook trots op hetgeen wat ik gedaan heb. En ook, ik noemde net de kroning van Willem-Alexander ook maar eenmalig, maar het is wel een heel leuk verhaal om zulke dingen te vertellen. Maar ook de verschillende missies. Ik zei het toe straks, van de missie naar voormalig Joegoslavië, maar iedere missie is weer anders geweest. 

Terwijl er een aantal vluchten soms best wel saai waren maar elke keer is de gedurende periode weer wat wat anders weer wat nieuws en heb jij onderdeel van uitgemaakt dus maakt me zeer zeker heel erg trots. En vroeg me nog af, dat is eigenlijk ook wel een beetje de essentie van de podcast: wie is Peter achter Defensie? Wie is Peter achter Defensie? Een enthousiaste vent die zijn werk, ook zijn hobby gemaakt heeft en er heel trots op is. 

Maar ook trots is op hetgeen wat hij bereikt heeft. Maar ook trots is op de andere kant van zijn leven. En dat is zijn kinderen. Twee jongens en ik heb nog een jongere dochter. En ondanks het feit dat die niet Defensie ingegaan zijn, is dat ook niet degene wat ik altijd voor ogen heb gehad. Ik ben gewoon een trots iemand op degene wat ik gedaan heb, maar ook wat zij aan het doen zijn. En ik heb altijd kunnen doen wat ik graag wilde. 

En ik zeg ook altijd, ik ben iemand die niet zijn vrijheid moet ontnemen. Je moet me af en toe wel binnen een paar vangrails houden. Maar mij vastzetten in een hokje, dat moet je niet doen. Ik ben iemand die echt die vrijheid nodig heeft. In de F-16? Zeker in de F-16. Waarbij je altijd bij het raampje zit en zo vrij als een vogel rond kunt vliegen. En de F-16 die zit voor alles in je hart? Die blijft in mijn hart zitten. Daar blijf ik ook met trots over vertellen en ook mensen meeslepen naar het museum straks als die er staat om uiteindelijk te laten zien van wat het is. Maar ook die verhalen te blijven vertellen die we meegemaakt hebben. 

Dit was het audio verhaal over commodore vlieger Peter Tankink. Ik wil Peter hartelijk bedanken voor zijn medewerking, tijd en openheid in de maak voor deze productie. Dit project is tot stand gekomen in samenwerking met Erfgoed Brabant. Bedankt voor het luisteren.