Brieven en een dagboek van twee Joodse meisjes

Dagboek Helga Deen

Pagina uit het dagboek van Helga Deen. (Bron: Regionaal Archief Tilburg)

Alle rechten voorbehouden

Geschreven bronnen kunnen een indringende herinnering zijn aan de verschrikkingen uit het verleden. Zo ook de brieven van Fanny Philips en het dagboek van Helga Deen.

Jaren na de oorlog kwamen alsnog persoonlijke documenten boven water van twee jonge Joodse vrouwen uit Brabant, beide in Polen om het leven gebracht. Fanny Philips (1923-1943) uit Vught, dochter van een Bossche sigarenfabrikant, schreef in 1942 en 1943 een reeks brieven aan haar vriendin Ans Schreurs in Den Bosch. Het gaat om zaken die opgroeiende meisjes bezighouden, maar tussen de regels door wordt schrijnend duidelijk hoe het net zich sluit rondom de Joodse gezinnen.

De Tilburgse Helga Deen (1925-1943) zat in 1943 enkele maanden opgesloten in Kamp Vught. Daar hield zij een dagboek bij voor haar geliefde, Kees van den Berg. Een relaas van haar persoonlijke worsteling om ook onder de moeilijke omstandigheden in het kamp het geloof in de toekomst te behouden.

Helga Deen werd op 16 juli 1943, achttien jaar oud, vermoord in Sobibor. Twee maanden later, op 17 september, stierf Fanny Philips in Auschwitz.

 

Bronnen

Van den Eijnde, J., Kok, R. en Van den Oord, K. (red.), Brieven van Fanny Philips aan Ans Schreurs 1942-1943, ’s-Hertogenbosch, 2000.

Van den Oord, A. e.a. (red.), Dit is om nooit meer te vergeten. Dagboek en brieven van Helga Deen 1943, Amsterdam, 2007.

Van Oudheusden, J., Erfgoed van de Brabanders. Verleden met een toekomst, ‘s-Hertogenbosch, 2014.

 

Dit artikel is een bewerking van een tekst uit J. van Oudheusden, Erfgoed van de Brabanders. Verleden met een toekomst, ‘s-Hertogenbosch, 2014, 249.