Jan van Gemert en José van Vught over De Paap

De Papenhulst gekraakt 1978

De Papenhulst in 1978 (Foto: Arnold Karskens)

Voor het project 'Goud van Brabant' zijn Brabantse creatievelingen aan de slag gegaan om verhalen van vroeger tot leven te wekken in een filmpje. Zo ook Jan van Gemert en José van Vught. Zij hebben zich verdiept in de geschiedenis van 'De Paap', een woon/werkcomplex in het centrum van Den Bosch op een steenworp afstand van de Sint Jan.

Jan en José richten zich specifiek op de tijd dat de Paap een krakerspand was. Uit het achtergrondonderzoek van deze filmmakers blijkt dat het gebouw, een voormalig ziekenhuis, in 1978 al geruime tijd leeg stond. Dit terwijl er zo’n zesduizend woningzoekenden waren. Velen deden niet eens meer de moeite om zich officieel in te schrijven als woningzoekenden zodat de werkelijke woningnood nog vele duizenden hoger moet zijn geweest.

De diverse opleidingen in de stad zogen studenten en scholieren de stad binnen maar er was absoluut geen betaalbare huisvesting beschikbaar. Huisjesmelkers bezaten hele straten tegelijk en speculeerden er onbelemmerd op los. Uit protest hiertegen hadden er al een aantal kraakacties in Den Bosch plaatsgevonden. En in 1978 werd de Papenhulst gekraakt. Het pand werd door de bewoners gedurende een aantal jaren verbouwd tot een woon/werkcomplex. De bewoners organiseerden zich in de Vereniging Papenhulst Blijft! Deze vereniging huurt het pand van een woningbouwstichting die intussen eigenaar is van het gebouw. Nog steeds wordt in eigen beheer door de bewoners het pand onderhouden en bewoond. Er zijn ook kleinschalige bedrijven in het pand.

In 1985 werd er een documentaire gemaakt door een drietal bewoners en een medewerkster van Radio Vrij Den Bosch met als titel “Dat kun je niet in je eentje”. Met eenvoudige apparatuur maakten zij een film van een half uur over het leven in het pand. De bedoeling ervan was om buitenstaanders een beeld te geven over het leven in het kraakpand. Vooral ook opdat er een meer positief beeld zou ontstaan. Het leven in een kraakpand was namelijk vrij geïsoleerd van de rest van de wereld er omheen. Bewoners vonden in de wereld van de actiebeweging veel vervulling. Er waren bedrijven, een kraakcafé en mooie panden met allerlei mogelijkheden. Kortom bewoners hadden vaak in de stad weinig te zoeken. En dit zorgde ervoor dat er nauwelijks een beeld was van wat de bewoners wilden.

Men kende het pand alleen van berichten uit de media die gingen over de acties of onderhandelingen. De makers van deze documentaire wilden laten zien dat de Papenhulst meer was. Daarom werden een aantal bewoners gevolgd die ook persoonlijk aan het woord komen. Zij vertellen waarom het pand gekraakt was, hoe het was om er met zoveel mensen te wonen. Hoe het leven in een woongroep eruitziet. Hoe het is om met een kind daar te wonen. En wat de plannen zijn voor de toekomst. In de korte docu van Jan en José wordt er teruggeblikt op het leven en de ideologieën van de bewoners van de Papenhulst en wordt er een link gelegd naar de hedendaagse functie van het gebouw.  

Kijk voor meer informatie over Goud van Brabant op de projectpagina