75. biejteujke

Bij wijze van …za’k mar zegge is een spel waaraan jij ook kunt deelnemen. Lees het verhaal in een Brabants dialect dat eindigt met een woord waarvan wij je vragen of je weet wat het betekent.

Als je dat weet, kun je je antwoord en postadres inzenden via info@erfgoedbrabant.nl o.v.v. ‘bij wijze van’ en maak je kans op en boek of een cd in het Brabants dialect. Bij wijze van …za’k mar zegge kwam tot stand i.s.m. Omroep Meierij.

 

Verhaal van Johan Biemans uit Bergeijk

 

‘t Is eùwige sund, mär äs ge dä toch zie. De netuur is vôrt geléék van streek. As ge alleen al zie wa diej drugt van diejen hete zômmer van vleejaor aongericht hi. Ja, äs’t zo lank nie hi geréégend, wa is ‘r dan toch veul kepot gegaon.

Ok hier, rond m’n haus ôk. Hier staon dan nog wa beum en strùike. Dan hedde teminste ôk nog ‘s wa veugeltjes rond de deur. Wa dùive, diej mèllo’s, e paor blaowpieperkes, ‘n fink. Diej kommen ôk alle daog’ drinke, daor ùit m’nen drinkesbak mee vors waoter.

Mär de middelste van m’n driej konnifeere, diej stit ‘r mär treurig bé, ommel van diej brùin dooi take. En al diej plante, ‘lèk m’n zonnebloeme. ‘t Is ommel niks geworre. ‘t hängt ‘r ommel zo muug bé, op hallef stok.

Anders kos ik ‘r nog ‘s mee m’ne giejter wa réégenwaoter ùit m’n réégentonne bé giejte. Mär d’r zaot ginnen dröppel mir in, in diej twee tonne, äs ‘t nie réégent. En äs ‘t al ‘s ‘nen drop wil réégene, dan zoode zegge: gao ùit de weeg staon, dä’t nie verlorre vält.

Dan wordt ‘r ôk al geregeld geklaogd dä alleman alles vôrt wil verharde mee tegels en klinkers, dä’t réégenwaoter nie mir de grond in kan. Want kèkt hier nou mär ‘s rond in de buurt. D’r wonen ommel vôrt jong mense. Diej gaon alle daog’ allebaai mee z’n tweejen erregend werreke. As ze kijnder hebbe, diej brengen ze ne zo‘nen opvang. Diej jong stelle, diej hebbe nog ginnen tééd mir um e vurtùintje te onderhoùwe. Dä wordt dan betegeld, d’r zetten ze dan den auto op, soms twee. Vur de skônnighèi zetten ze d’r dan nog wel e paor bloempotten op. En diej vergééten ze dan wir, um diej op tééd waoter te gééve, dä alles verslakkert. Zodoende gaon diej planten nogal ‘r rap kepot. Ge zie d’r nôit gin bieje mir en ôk al gin vlinders.

In mén höfke ziede teminste nog lievenheerebisjes. Vruger zee’n wijle lievevroùwebisjes, want lievenheerebisjes, d’r hon wijlie nog nôit nie van gehurd. Dees jaor heb ik zèllef in maai nog nie énne mölder mir geziejn. En in de blaor’ van de buujketùine, d’r zaogde ôk gin gaotjes van de mölders. En gaotjes in de grond, waor diej mölders dan ùitkomme, waor is d’r nog erregend plak vur, äs alles verhard wordt? ‘t Is eùwige sund, dä moet ik zegge.

Kèkt, nou toch daor! D’r zit bé dä nestkääske tegen de muur al wir 'n biejteujke. 

 

Als je weet wat biejteujke betekent, dan kun je je antwoord en postadres voor 18 mei inzenden via info@erfgoedbrabant.nl o.v.v. ‘bij wijze van’ en maak je kans op een boek of cd in het Brabants dialect.

Je kunt de opgave ook beluisteren! Bovenstaand verhaal wordt voorgedragen in onder meer de volgende uitzendingen van lokale omroepen in Noord-Brabant:

  • Radio Rucphen FM : donderdagochtend tussen 10-10.15. Programma: de Senioren Express, presentator: Jan Mangnus.
  • HTR Heusden-Vlijmen e.o. : maandagavond tussen 19-21. ROS-Kabelkrant Ziggo TV Kanaal 43 op zondag tussen 11 - 13 en via www.nlutskebrabants.nl bij "uitzending gemist". Programma: ’n Lutske Brabants, presentator: Frans van den Bogaard.
  • Omroep Centraal (Gemert-Bakel) : zondagmorgen tussen 9-11. Programma: Met de Zachte G, presentator Mario van Dinther. 

Een biejteujke is een meesje, een vogeltje dat vaak in de tuin komt. De bekendste soorten zijn de koolmees en de pimpelmees die in nestkastjes broeden. Het eerste deel van deze vogelnaam is biej en dat betekent bij (honingbij) omdat mezen insecten eten, en dus ook graag bijen rooft bij de bijenkasten van de imker. Het tweede deel teujke is teutje en dat betekent ‘snuit, bek of snavel’ en figuurlijk ook ‘zeurkous’.