97. gebroke kap

Bij wijze van …za’k mar zegge is een spel waaraan jij ook kunt deelnemen. Lees het verhaal in een Brabants dialect dat eindigt met een woord waarvan wij je vragen of je weet wat het betekent.

Als je dat weet, kun je je antwoord en postadres inzenden via info@erfgoedbrabant.nl o.v.v. ‘bij wijze van’ en maak je kans op en boek of een cd in het Brabants dialect. Bij wijze van …za’k mar zegge kwam tot stand i.s.m. Omroep Meierij.

 

Verhaal van Johan Biemans uit Bergeijk

 

Tenaacht heb ik gedrômd over ons straot, waor ik vruger gebôrre zij. ’t Haus waor ik in 1933 gebôrre zij, dä stit ‘r nog. D’r is nie veul aon veranderd. Alleen wa aon den binnekant, dur diej mense diej ‘r nou in wone. Wijlie hebben dä destèds aon de geminte verkocht, toen ze aachter onzen hof ’t raodhaus mozzen ùitboùwe. Onze vaoder hit ‘r nog in kanne wone toen ie al aachtennegentig geworre wos.

Aon de vurkant van m’n gebôrtehaus, d’r hi onze vaoder in ’t naojaor van 1933 ‘nne k’stonnieboam geplant. In dä jaor dä’t haus klaor wos en ik ‘r gebôrre zij. As aondenke. Dä wos toen mär e klèin bumpke, nie dikker en hôgger äs ‘nnen bôanstaok. Zo heb ik diej nog gekend. Nou is ‘t ‘nne reus van ‘nnen boam geworre, hôgger äs ’t haus. Alle jaore stit ie wir in bloei en in ’t naojaor vallen ‘r duujzende k’stonnies af.

Dä jong bumpke van toen, dä hoj onze vaoder ùitgedaon bé de waoterput van ons opoe. Dä wos daor ùitgeskote van ’n k’stonnie van ‘nne groate k’stonnieboam op de speulplaots bé de jongesskool, tegenover ons opoe. Diejen oùwen boam is pas e paor jaor geleeje gesneuveld toen ie bé ‘nne najaorsstörrem umgewaaid is. Onder dieje k’stonnienboam heb ik zes jaor magge speule toen ik daor ne de jongesskool gonk. D’r heb ik nog veul k’stonnies opgeraopt, waor wijlie dan ’n péép van maokten. En van diej steejle van diej blaor ‘nnen bril, van driej steejle. Zo kozze wijlie mee niks ons aaige spulgoewd maoke.

Mär tenaacht heb ik in m’nen droam alle hùis’ uit ons straot, één vur één wir vur me geziejn. En al diej mense diej d’r in gelééfd hebben en waor d’r ginnen enne mir van lééft. Veul van diej hùis' heb ik zèllef nog ziejn boùwe. Heb ‘r urst nog kôrre ziejn staon en op diej äkkers m’n vliejgers opgelaote.

In dä kôrre nèffen ons haus, d’r heb ik vruger m’n urste paosaaikes opgeraopt. Ik zal nog gin twee jaor geweest zèn denk ik. Onze vaoder hiel me aon de hand en wees me ’t nesje aon, waor diej paosaaikes in laoge. Dä moet dan in 1935 geweest zèn. Nou heb ik dees jaor m’ne zesentaagentegste Paosen al meegemaokt. Mär nie in de kerrek, want diej wos geslote weeges diej coronagriep.

Al diej kijnder, van mennen oùwer en jonger heb ik in m’nen droam wir ziejn groat worren en ziejn vertrekke. Van al diej mense diej d’r nou in de straot wone ken ik ‘r mär e paor. ’t Zèn ommel vrimde.

Ok al diej huis’, diej zèn in de loap van tééd geléék verboùwe. Alleen dä één haus, skùins tegenover ‘t ons. Dä wos ’t al een ùit de jaore twinteg. D’r is eigelek toch nog nie zovvel aon veranderd. Dä is dä haus mee diej rooi dakpanne, mee diej gebroke kap.

 

Als je weet wat gebroke kap betekent, dan kun je je antwoord en postadres voor 2 november inzenden via info@erfgoedbrabant.nl o.v.v. ‘bij wijze van’ en maak je kans op een boek of cd in het Brabants dialect.

Je kunt de opgave ook beluisteren! Bovenstaand verhaal wordt voorgedragen in onder meer de volgende uitzendingen van lokale omroepen in Noord-Brabant:

  • Radio Rucphen FM : donderdagochtend tussen 10-10.15. Programma: de Senioren Express, presentator: Jan Mangnus.
  • HTR Heusden-Vlijmen e.o. : maandagavond tussen 19-21. ROS-Kabelkrant Ziggo TV Kanaal 43 op zondag tussen 11 - 13 en via www.nlutskebrabants.nl bij "uitzending gemist". Programma: ’n Lutske Brabants, presentator: Frans van den Bogaard.
  • Omroep Centraal (Gemert-Bakel) : zondagmorgen tussen 9-11. Programma: Met de Zachte G, presentator Mario van Dinther.
  • Omroep Meierij : woensdagavond kort na 20:oo en zondag kort na 13:00. Programma: 'n Uurke plat, presentator Piet Pels.

 

Een gebroke kap is een dakvorm met gebroken, naar buiten geknikte vlakken. Dit historische daktype ontstond in de Franse Barokarchitectuur. De gebroken kap wordt daarom ook wel een Franse kap genoemd of een mansardedak, en dat verwijst weer naar de Franse architect François Mansart die dit daktype in de zeventiende eeuw introduceerde.