121. p'kuup

Bij wijze van …za’k mar zegge is een spel waaraan jij ook kunt deelnemen. Lees het verhaal in een Brabants dialect dat eindigt met een woord waarvan wij je vragen of je weet wat het betekent.

Als je dat weet, kun je je antwoord en postadres inzenden via info@erfgoedbrabant.nl o.v.v. ‘bij wijze van’ en maak je kans op en boek of een cd in het Brabants dialect. Bij wijze van …za’k mar zegge kwam tot stand i.s.m. Omroep Meierij.

 

Verhaal van Johan Biemans uit Bergeijk

Wijlie zèn nou immel gewend um diej kèrskaorte, diej wijlie alle jaor’ gekregen hebbe, toew nä ’t oktaaf van Driejkôningen in de kaomer te laoten hangen, liggen of staon. Zodoende heb ik diej giesteren ommel nog ‘s ‘ne keer in de hand gehad en geléék geleze. Over kèrskaorte gesproke, äs ge ze bekèkt, dan zèn d’r eigelek mär wèinig bé diej ècht iejt mee de Korsmus te maoken hebbe. Ik zal mär zegge… waor iejt van ’t kribbeke Jezus op sti.

Nie dä’t gin skôn kaorte zèn, mee roadborsjes, sneùwmanne, k’bouters, hulst, stèrren en karse. D’r hurde me niks van zegge, mär diej noem ik vur m’n aaige dan mär noewj’rskaorte, gin kèrskaorte.

Diej kaorten hebbe wijlie van alle jaore bewaord, al vanaf onzen tröùw, mag ik wel zegge. Dä zèn onderhand wel sestig doaze, skat ik, diej daor in de g’raas in diej kaas staon. Godwit oevel dät ‘r in diej urste doaze zitte van femilie en veul mense diej al lang geleje gestörreve zèn. Ik kan diej kaorte gewoan nie oprùime. D’r zitte teveul skôn herinneringen aon.

Toen ik giestere diej kaas wir ’s open dee viel m’n oag inens ôk wir op al diej grammefoanplaote diej wijlie vruger aongeskaft hebben. Ik zoo m’n allerurste plaote nog kannen aonwééze, diej ik ôit gekocht moet hebbe. Gekocht van m’n zakcènte, diej ik ‘r vur opgespaord hoj.

M’n kammerùij diej gaoven dä gèld ùit aon segretten en snoep. Ikke nie, ik spaorde krèk zo lang toew dä ik ‘r wir ’n plaot van kos koape. D’r fietsten ik dan hillemol vur ne Eindove, ne dieje winkel van v’Leest aon ‘t Willeminaplein. Vur vijftiejn gulde hodde wir ’n skôn plaot. M’n urste wos ‘r een mee korsliejkes, mee ôk e skô gedicht erop, verteld dur Albèrt van Dalsum, mee diej donkerbrùin bolknakstem. Diej plaot moet ik zeker nog bewaord hebbe. En een van Beethoven ôk al, mee fioalmeziek.

As ik dur segrette vur gekocht hoj, dan wozze m’n cènten in roak opgegaon. Ik hoj toen al erregend gehurd of geleze: Segrette betaolde twi kirre. Den urste keer mee oew beurs, en den twidde keer mee oew gezondhèi. En wie ’t gezeed hi, dä weet ik nie mir, mär dieje mens zeej: “Ieder segret is ‘nne naogel aon ‘w aaigeste dôdskiest.” Zodoende heb ik al diej grammefoanplaote vruger van dä bitje zakgèld alle wééke béjin gespaord.

Eigelek zoo ik ze ommel nog wel ‘s ‘nne keer willen aafspeule. Mär d’r moete dan wir zo’n dink vur hebbe. Zo’n apperaat. Och oew skèlde zo’n dink ôk al wir ùit. ’t Wos nogal e vrimd woord. Anders zoo ik ’t duujzend kirre kanne zegge. Och, wocht ‘s, nou weet ik ’t geleùf ik wir. Dä wos ‘nne … p’kuup!

 

Als je weet wat p'kuup betekent, dan kun je je antwoord en postadres voor 19 april en via info@erfgoedbrabant.nl o.v.v. ‘bij wijze van’ en maak je kans op een boek of cd in het Brabants dialect.

Je kunt de opgave ook beluisteren! Bovenstaand verhaal wordt voorgedragen in onder meer de volgende uitzendingen van lokale omroepen in Noord-Brabant:

  • Radio Rucphen FM : donderdagochtend tussen 10-10.15. Programma: de Senioren Express, presentator: Jan Mangnus.
  • HTR Heusden-Vlijmen e.o. : maandagavond tussen 19-21. ROS-Kabelkrant Ziggo TV Kanaal 43 op zondag tussen 11 - 13 en via www.nlutskebrabants.nl bij "uitzending gemist". Programma: ’n Lutske Brabants, presentator: Frans van den Bogaard.
  • Omroep Centraal (Gemert-Bakel) : zondagmorgen tussen 9-11. Programma: Met de Zachte G, presentator Mario van Dinther.
  • Omroep Meierij : woensdagavond kort na 20:00 en zondag kort na 13:00. Programma: 'n Uurke plat, presentator Piet Pels.
  • Radio BaHeNa (Baarle-Hertog/-Nassau): 'Tussen opstaan en weggaan', zondag tussen 10-12, presentator Charel Bruurs.   

 

P’kuup is in dit verhaal de vernederlandste uitspraak van het woord pick-up, dat we natuurlijk uit het Engels hebben overgenomen. De betekenis is platenspeler oftewel grammofoon. Oorspronkelijk was pick-up de naam voor het apparaatje aan de arm van de grammofoon dat het geluid van de plaat naar de radio overbracht, maar daarna werd het gebruikt als naam voor het hele apparaat.