141. krôoten

Bij wijze van …za’k mar zegge is een spel waaraan jij ook kunt deelnemen. Lees het verhaal in een Brabants dialect dat eindigt met een woord waarvan wij je vragen of je weet wat het betekent.

Als je dat weet, kun je je antwoord en postadres inzenden via info@erfgoedbrabant.nl o.v.v. ‘bij wijze van’ en maak je kans op en boek of een cd in het Brabants dialect. Bij wijze van …za’k mar zegge kwam tot stand i.s.m. Omroep Meierij.

 

Verhaal van Marja van Trier uit Loon op Zand

Ik heb 'ne nieuwen bril of eigenlijk hittie men. De leste jaoren hak stids klèèn brillekes gekocht die nie te zwaor waren. As kend hek ôot nen hoornen bril gehad en die waar zo zwaor dekker koppent van krêeg. Mar de techniek stoi vur niks en brille wêege stids minder al kosten ze stids meer en ik probeerde nou ies ne keer unne grôote.

Er ging unnen wèèreld vur men ôpen. Ik kos in inne kir hil alles zien. Van bôven naor beneeje. En van hers naor geens. Alsof we in inne keer in den bioskoop zatte in plek van vur 'ne tillivisie. Ekkus wenne waar ’t wel want ik zaag in de spiegel eigenlijk niks aanders mir dan diejen grôoten bril. En iedereen die ik têegenkwaam zaag ik ok hil verbaosd kèèke.

Hedde ne nieuwen bril!!! Jèe ik zieget. Jèe ik zieget ok, ik zal nie zegge det ’t gesprek van de week waar mar wel van den dag. Mar alles went, alleen mee’ t afgieten van de krôoten bleft ’t wel veul langer miestig. 

 

Als je weet wat krôoten betekent, dan kun je je antwoord en postadres voor 6 september inzenden via info@erfgoedbrabant.nl o.v.v. ‘bij wijze van’ en maak je kans op een boek of cd in het Brabants dialect.

Je kunt de opgave ook beluisteren! Bovenstaand verhaal wordt voorgedragen in onder meer de volgende uitzendingen van lokale omroepen in Noord-Brabant:

  • Radio Rucphen FM : donderdagochtend tussen 10-10.15. Programma: de Senioren Express, presentator: Jan Mangnus.
  • HTR Heusden-Vlijmen e.o. : maandagavond tussen 19-21. ROS-Kabelkrant Ziggo TV Kanaal 43 op zondag tussen 11 - 13 en via www.nlutskebrabants.nl bij "uitzending gemist". Programma: ’n Lutske Brabants, presentator: Frans van den Bogaard.
  • Omroep Centraal (Gemert-Bakel) : zondagmorgen tussen 9-11. Programma: Met de Zachte G, presentator Mario van Dinther.
  • Omroep Meierij : woensdagavond kort na 20:00 en zondag kort na 13:00. Programma: 'n Uurke plat, presentator Piet Pels.
  • Radio BaHeNa (Baarle-Hertog/-Nassau): 'Tussen opstaan en weggaan', zondag tussen 10-12, presentator Charel Bruurs.  

 

Krôoten zijn rode bieten die je eerst wast en kookt en daarna doe je de dikke schil er af. Hiervan krijg je paarsrode handen. Het woord kroot is een oud leenwoord uit het Frans carotte en Latijn carota. Die woorden betekenen wortel, vooral eetbare wortel.

Opmerkelijk is dat in sommige Brabantse dialecten ook de dennenappel kroot of krutje genoemd wordt. Een dennenappel is natuurlijk geen wortel. Misschien is de vorm aanleiding geweest voor deze naam. Een dennenappel lijkt qua vorm wel wat op een kleine biet.