Het woonhuis van Jeroen Bosch

Inden Salvatoer aan markt 61 's-hertogenbosch

Het voormalige woonhuis van Jheronimus Bosch "Inden Salvatoer". (Foto: Vincent Steenberg, 2011, Wikimedia Commons)

Dat het standbeeld van Jeroen Bosch (ca. 1450-1516) uit 1930 een plek heeft op de Bossche Markt is niet meer dan logisch, want tenslotte heeft de schilder daar een groot deel van zijn leven doorgebracht.

Zijn ouderlijk huis, "In Sint-Thoenis", nu Markt 29, was in 1462 gekocht door zijn vader Anthonis van Aken (ca. 1420-1478). Het zou tot in de zestiende eeuw dienst doen als familiehuis en als familieatelier van de Van Akens, waar niet alleen Jeroen als schilder werkzaam was, maar ook zijn vader en enkele ooms, zijn broers Goeswijn en Jan, en later enkele neven.

Na zijn huwelijk met Aleid van de Meervenne (ca. 1447-1522/1523) ging Bosch wonen in het huis "Inden Salvatoer", nu Markt 61, dat zij uit erfenis verkregen had. In de negentiende eeuw werd het pand ingrijpend verbouwd, maar de keldergewelven en enkele muren dateren nog uit de late middeleeuwen.

Het woonhuis van Jeroen Bosch op een schilderij van de Bossche lakenmarkt.

Detail van een schilderij van de Bossche lakenmarkt. Links naast het blauwe gebouw staat het woonhuis van Jeroen Bosch, "Inden Salvatoer". (Bron: Anoniem, ca. 1530, Noordbrabants Museum)

Dankzij het zestiende-eeuwse anonieme schilderij van de Bossche lakenmarkt weten we echter hoe het pand eruit zag toen Bosch hier woonde. Op basis van dit schilderij heeft bouwhistoricus Harrie Boekwijt (1952) de gevel op tekening gereconstrueerd.

 

Bronnen

Van Oudheusden, J., Erfgoed van de Brabanders. Verleden met een toekomst, ‘s-Hertogenbosch, 2014.

Van Oudheusden, J. en Vos, A. (red.), De wereld van Bosch, ‘s-Hertogenbosch, 2001.

 

Dit artikel is een bewerking van een tekst uit J. van Oudheusden, Erfgoed van de Brabanders. Verleden met een toekomst, ‘s-Hertogenbosch, 2014, 95.