Als je dat weet, kunt je je antwoord en postadres inzenden via info@erfgoedbrabant.nl o.v.v. ‘bij wijze van’ en maak je kans op een boek of een cd in het Brabants dialect. Bij wijze van …za’k mar zegge kwam tot stand i.s.m. Omroep Meierij.
Verhaal door Johan Biemans uit Bergeijk
Ik wos wir ’s ne de kapper geweest um m’n haor te laote knippe. Want äs ge ’s mèrreges vur de spiejgel ‘w haor stao te kamme, dan denkte wel ‘s, ’t wordt onderhand tééd dä ik wir ’s ne de kapper goj. En dä doew ik dan geregeld ens um de vier wééke, dan kan ik ‘r wel wir ’n tèdjen tegen äs m’n haor geknipt zèn.
Ik moet onderhand wel ‘s ‘nne noewe kam koape, want ùit menne kam, d’r zèn e paor tand’ ùit. En d’r zal ‘nnen tandarts wel niks aon kannen doewn, denk ik. Dan koap ik wel mee impersant ‘nne zwarte kam, vur zwarte haor, äs ze diej ennen hebbe.
Mär nou wos m’ne kapper mee z’ne prijs umhôg gegaon. Urst kostte dä tiejn euro en nou is ie opgeslaon ne vijftiejn euro vur ’n beurt. En dan d’rbè, ge het bè hum zo’n klantekaort. En urst, äs diej kaort vol wos, dan knipten-ie ‘w de vollegende keer vur niks. Mär äs diej kaort nou over tiejn kirre wir vol is, dan magde een of ander flèsken ùitzuujke, mee sjampo of e pötje mee een of andere reuk. En zo flèsken of zo pötje, wa zal dä koste? Ok mär e paor euro of pekant niks?
’t Is me pedomme wel ‘nne slimmerik, m’ne kapper. Mär hij zal nie in de gaoten hebbe, wa ik nou veplan zij. Kèk, urst gonk ik alle vier wééke m’n haor laote knippe, en nou zal ik op mé menier ôk ’s slim zèn. Wete wa ik doew, mär dä moete mär onder ons hoùwe, nou laot ik m’n haor mär vôrt ens in de maond knippen, in de plak van alle vier wééke. Dä skilt me in alle geval één beurt per jaor. En zodoende heb ik dan wel vijftiejn euro ùitgespaord, äs ik goewd rééken.
En zo pötje mee van dieje sméér in m’n haor, van dieje plèk, d’r moet ik toch al niks van hebbe. Want ik heb van m’n aaigen al hil me lééve van diej skôn golleven in m’n haor. Op alle foto’s wor ik op staoj, kande dä ziejn. As ik m’n haor gekamd heb, dan néép ik ‘r vur de spiejgel diej golleve zèllef in.
Ik lèk ‘nne keer over m’n vinger’ van m’n rèèchse hand, èfkes mee diej natte vinger’ in m’n haor néépe, en dan krèdde van aaiges zo’n skôn… tufgollef !
Je kunt de opgave ook beluisteren! Bovenstaand verhaal wordt door Johan Biemans voorgedragen in onder meer de volgende uitzendingen van lokale omroepen in Noord-Brabant:
- Radio Rucphen FM : donderdagochtend tussen 10-10.15. Programma: de Senioren Express, presentator: Jan Mangnus.
- HTR Heusden-Vlijmen e.o. : maandagavond tussen 19-21. ROS-Kabelkrant Ziggo TV Kanaal 43 op zondag tussen 11 - 13 en via www.nlutskebrabants.nl bij "uitzending gemist". Programma: ’n Lutske Brabants, presentator: Frans van den Bogaard.
- Omroep Centraal (Gemert-Bakel) : zondagmorgen tussen 9-11. Programma: Met de Zachte G, presentator Mario van Dinther.
- Radio SIRIS in Asten en Someren : zondagmiddag tussen 12-13. Programma: Brabants Bont, presentator Piet Meeuws.
De oplossing van deze opgave is:
Tufgollef is een woord om een golf in het haar te benoemen die met spuug in model is gebracht. Dus de vingers zijn nat gemaakt met spuug oftewel speeksel en zo wordt het haar in model gekneed.
Waar komt het woord tuf vandaan? Dat is makkelijk in dit geval: tuf bootst de klank na van het spugen. Zo’n klanknabootsing is eigenlijk de meest natuurlijke vorm van het maken van woorden; denk verder maar aan koekoek, kieviet of kukeleku.
U leest meer over de dialecten van Noord-Brabant bij de Erfgoed Brabant Academie.