28. aflegges klaor

Bij wijze van …za’k mar zegge is een spel waaraan jij ook kunt deelnemen. Lees het verhaal in een Brabants dialect dat eindigt met een woord waarvan wij je vragen of je weet wat het betekent.

Als je dat weet, kun je je antwoord en postadres inzenden via info@erfgoedbrabant.nl o.v.v. ‘bij wijze van’ en maak je kans op en boek of een cd in het Brabants dialect. Bij wijze van …za’k mar zegge kwam tot stand i.s.m. Omroep Meierij.

Verhaal van Adri Hoppenbrouwers uit Zundert

Moêderdag ja, wad hou ’t fèètelijk ien?
As de kienders nog klèèn zen wordt ‘r op school ’n mooie plaot iengekleurd of ze maoke zelf ’n tjeekenineg mee daorop ’n schwoon gediechje oover oe liêf en goed moeder wel nie is.
Da doen ze dan in de vierde en vefde groep. As ze wad ouwer zen dan koome ze mee ontbèèt op bed en ’n blommeke of ’n èègenhaandig gemaokt kedooke.
Mar klèène kiendere worre grwoot. Ze gaon ’t huis uit mar komme nog reegel-maotig naor hûis. En zeeker komme ze mee moêderdag.
En op de mjeeste plaotse gao ta zo;
Moêder ies al druk ien de wéér gewiest mee ienkwoope te doên want de de kienders blèèven ééte.
Da mot natuurlijk wook nog klaorgemaokt wurre.
Dag’s van te vurrre wur ’t jeen en t’aander alvast gekòkt en gebraoje.
En hjeele èèverige moêders bakken wook nog ’n taort of ’n aander lekkernij.
Moêderdag; druppelsgewèès valle ze op de klep.
Mar nie mee leeg haande. D’jeen ee d’n blommeke, d’aander ’n mooi bjoeterieke. Of z’emme iets da van zullie saomen is.
Moêder voelt ‘r èège vandéége verwent en is dan wook rap in de wéér mee koffie en gebak. De klèènkienders liemmenat of cola en wook wa d’r bij natuurlijk.
Iempesaant is iederjeen g’arriveerd en ammel vurziên van ’t nwoodige.
D’r mot koffie bijgezet worre. De klèènkienders vraoge d’aondaacht.
En heure koffie? Die staot op d’n aonrecht kou te wurre.
Tèèd vor ’t ééte; Alles staot al te pruttele en moeder dekt sewèèl de taofel.
Iederjeen aon taofel. Moeder redderéért van de keuke naor de kaomer en aandersom.
Ze laoten ’t ééte goed smaoke.
A moeder geluk eed, zèn ze nie te beroerd om mee d’n afwas t’helpe. En at de kienders geluk hemme ee moeder ’n afwasmachien en is ’t oprûime zo gebeurd.
Moêder staot alwir mee de koffiekan klaor en de klèènmanne motte wook wir wa drienke.

Half de middag gaot iederjeen wir weg want ze motte nog nor de kouwe kaant waor dat ‘r wook ’n moêder zit te wochte om moêderdag te ‘viere.’
hu, Moêderdag; oew bjeene onder oew kont uitlwoope.
Mar nie maauwe want ge hed teslotte toch ’n schwoon kedoo g’hat.
hu,Moêderdag ; zo ies da nie jeene dag in ’t jaor mar driehondervijfenzestig daoge en mee ’t schrikkeljaor zelfs nog jeene dag extra.
Dus vraog ik m’n èège nog ’s af wad hou moêderdag nou fèètelijk ien?

Hjeel d’n dag oew èègen uit de naod lwoope zoda g’op d’n duur aflegges klaor zèèd

 

Als je weet wat aflegges klaor betekent, dan kun je je antwoord en postadres voor 27 mei inzenden via info@erfgoedbrabant.nl o.v.v. ‘bij wijze van’ en maak je kans op een boek of cd in het Brabants dialect.

Je kunt de opgave ook beluisteren! Bovenstaand verhaal wordt voorgedragen in onder meer de volgende uitzendingen van lokale omroepen in Noord-Brabant:

  • Radio Rucphen FM : donderdagochtend tussen 10-10.15. Programma: de Senioren Express, presentator: Jan Mangnus.
  • HTR Heusden-Vlijmen e.o. : maandagavond tussen 19-21. ROS-Kabelkrant Ziggo TV Kanaal 43 op zondag tussen 11 - 13 en via www.nlutskebrabants.nl bij "uitzending gemist". Programma: ’n Lutske Brabants, presentator: Frans van den Bogaard.
  • Omroep Centraal (Gemert-Bakel) : zondagmorgen tussen 9-11. Programma: Met de Zachte G, presentator Mario van Dinther.

De oplossing van deze opgave is:

Aflegges klaor betekent doodmoe: zo moe dat je klaar bent om afgelegd te worden.

Wat betekent dat dan? Afleggen betekent gereed maken om in de doodskist te leggen. Dus aflegges klaor is klaar om de kist in te gaan. Het afleggen is in feite het uitkleden en wassen van de overledene en haar of hem vervolgens opnieuw aankleden met het zogenaamde doodshemd.

Je leest meer over de dialecten van Noord-Brabant bij de Erfgoed Brabant Academie.