Auteur: W. Loeff

Louis van Iersel

Geboortedatum: | Sterfdatum:

Militair en Brabantse Held

Louis van Iersel

Louis van Iersel met zijn medailles aan het einde van de Eerste Wereldoorlog. (Foto: Anoniem, 1919, United States Army)

Louis van Iersel kwam op 19 oktober 1893 ter wereld in Dussen (gemeente Werkendam). Hij was de zoon van bakker Bastiaan Martinus van Iersel en winkelier Maria van Rooij. Louis zou een van de meest onderscheiden Amerikaanse soldaten ooit worden.

Jonge jaren

Als jongeman probeerde Louis zich bij het Nederlandse leger aan te melden, maar men wees zijn aanvraag af vanwege zijn gebrekkige fysiek. In 1914 vindt hij werk in Essen, in een wapenfabriek. Op het moment dat de oorlog uitbreekt neemt Dussenaar Louis ontslag en monstert hij aan bij een Deens schip, de “Oluf Maersk”. Tijdens zijn dienst komt Van Iersel in aanraking met de verschrikkingen van de Eerste Wereldoorlog, wanneer de kapitein van de “Oluf Maersk” reageert op een noodsignaal. Het signaal is verzonden door de bemanning van “Little Secret”, een Brits schip dat door Duitse duikboten is getorpedeerd. Vier matrozen van de “Oluf”, waaronder Louis van Iersel, varen in een reddingsbootje naar de zinkende “Little Secret” en bevestigen kabels aan het wrak. Via de kabels kunnen de Britten over worden gebracht naar het Deense schip. Voor zijn dapperheid ontvangt Van Iersel de Britse “Sea Gallantry Medal”.

 

G.I. Louis

In het voorjaar van 1917 komt de “Oluf Maersk” aan in New York. Louis gaat van boord en besluit te blijven. Al snel is hij werkzaam als kolenwagenschauffeur in New Jersey. Wanneer de Verenigde Staten Duitsland de oorlog verklaren, twijfelt Louis geen moment. Hij meldt zich aan bij het leger. Voor immigranten is dat een aantrekkelijke manier om het Amerikaans staatsburgerschap te verkrijgen. Louis spreekt Nederlands, Frans en Duits, maar Engels moet hij nog leren. Dat doet hij via de Y.M.C.A. Daarnaast dient Louis in de keuken van het 48e infanteriebataljon.

Wanneer hij genoeg Engelse lessen heeft gehad, wordt Louis benoemt tot korporaal van het 9e bataljon van de 2e infanteriedivisie, bijgenaamd “Indianhead”. Al snel schepen de troepen zich in, en eind oktober, een maand na de oprichting van de divisie, komt Louis aan in Frankrijk. Daar wordt zijn eenheid onderworpen aan een trainingsregime van Franse veteranen, om de soldaten voor te bereiden op loopgravenoorlog. In een kamp bij Bourmont, zo’n 80 kilometer ten zuiden van Nancy, leren de Amerikanen omgaan met gasmaskers en mortieren.

Als de lente van 1918 aanbreekt is de 2e infanteriedivisie klaar voor de strijd. Vanaf maart verblijft het regiment in de buurt van Verdun, maar neemt het nog niet uitgebreid deel aan de gevechten. Al snel komt daar verandering in. Duitsland weet in diezelfde maand vrede te sluiten met Rusland, en daardoor kunnen de troepen van het Oostfront naar het westen worden overgeheveld. Met hernieuwde moed weten de Duitsers flink terrein te winnen. Voor Louis betekende de Duitse aanval dat hij nu echt in actie gaat komen.

In deze aflevering van Brabantse Helden leer je alles over het heldhaftige leven van Louis van Iersel. (Bron: Brabantse Helden, aflevering 1, Erfgoed Brabant)

Alle rechten voorbehouden
Bij Chateau-Thierry, slechts negentig kilometer ten westen van Parijs, krijgen de Amerikanen in juni de opdracht om de aftocht van het Franse leger te dekken. De Amerikanen kwijten zich uitstekend van hun taak. De Duitse opmars wordt tot stand gebracht. In de dagen daarna vecht Louis in de Slag om het Belleau Woud. Deze slag zou later bekend worden om de gruwelijkheden. Soldaten bestreden elkaar met bajonetten en vuisten in man-tot-man gevechten. Na herhaalde pogingen weten de Amerikanen op 25 juni het bos in te nemen. Er staan weinig bomen meer overeind. De geallieerden hebben dan flinke verliezen geleden: voor iedere gesneuvelde Duitser hebben tien Amerikanen het leven gelaten.

Drie weken later vinden we Louis terug bij Soissons, 60 kilometer ten westen van Reims. Op 18 juli woedt daar een hevige strijd. De eenheid waar de Brabander deel van uitmaakt wordt gereduceerd tot 20% van zijn oorspronkelijke omvang. Hier verricht Dussenaar Louis wederom een heldendaad. Samen met een andere militair betreedt hij het niemandsland. Getweeën redden ze daar, terwijl Duitse kogels om hen heen vliegen, zeventien gewonde medesoldaten. Voor deze actie ontvangt Van Iersel twee medailles.

Een andere heldendaad volgt al snel. De Duitssprekende Nederlander geeft zich uit voor een spion en weet zo de vijandelijke linies te bereiken. Onderweg werden nog wel zijn schoenen kapotgeschoten. Bij een mitrailleursnest vindt Van Iersel een nieuw paar, al moet hij die wel eerst van een Duitse soldaat afhandig maken. Deze man knuppelt hij neer. Zodra Louis in contact komt met de Duitse officieren overtuigt hij ze zich over te geven. Vijf officieren en zestig gewone militairen gaan akkoord en geven zich over. Van Iersel ontvangt wederom een medaille, ditmaal de Franse “Croix de Guerre”. Tevens wordt hij gepromoveerd tot sergeant. Zijn beroemdste actie, waarvoor hij een “Medal of Honor” ontvangt, moet dan nog komen.

 

Redder in nood

In november 1918 zijn de Duitsers stevig teruggedrongen. De divisie van Brabander Van Iersel is gelegerd aan de Maas. Aan de overkant houden de Duitsers nog wacht. Louis krijgt de order om een verkenningstocht te houden. Met een klein groepje medesoldaten gaan ze bij Mouzon de brug over. De Duitsers zijn er echter op bedacht en nemen de brug onder vuur. Dappere Louis laat zich niet afschrikken door het mitrailleurvuur en kruipt langzaam de brug over. Op de brug hebben de Duitsers echter een boobytrap geplaatst. Deze bom gaat af en lanceert Louis in het snelstromende water. Ondanks zijn verwondingen weet hij als nog de overkant te bereiken.

Aldaar geeft Louis zich weer uit voor Duitse spion en krijgt van een Duitse soldaat belangrijk nieuws te horen. In de ochtend van 10 november zouden Duitse kanonnen de Amerikanen hevig beschieten. Louis keert terug in het Amerikaanse kamp. Daar brengt hij verslag uit aan zijn majoor. Deze twijfelt niet aan de woorden van de Dussenaar en neemt meteen maatregelen. Het kamp wordt geëvacueerd. Wanneer de ochtend aanbreekt en de Duitse kanonnen hun ladingen lossen zijn de Amerikanen op veilige afstand. Louis Van Iersel heeft, zo blijkt, het leven gered van duizenden soldaten. De volgende dag wordt de vrede getekend en is de oorlog voorbij. Van Iersel ontvangt voor zijn daden aan de Maas de hoogste Amerikaanse militaire onderscheiding, de “Medal of Honor”.

Nadat de ‘Grote Oorlog’ is afgelopen, gaat Louis nog langs zijn geboortedorp. Daar ontmoet hij Hendrika Johanna van de Ronde, met wie hij een jaar later trouwt. Na hun trouwdag neemt Louis zijn echtgenote mee naar Amerika. In totaal krijgen ze vier kinderen. Louis werkt nog even als kolenwagenchauffeur en later opent hij een snoep- en ijswinkel in New Jersey. Toch blijft hij last houden van zijn oorlogservaringen: door het inademen van gifgas heeft hij last van chronische bronchitis. In 1921 verhuist de familie naar Los Angeles. Het zachte klimaat is beter voor de oorlogsheld.

John van Iersel, kleinzoon van Louis van Iersel

John van Iersel uit Oregon met een foto van zijn beroemde grootvader. (Foto: Patrick Timmermans, Erfgoed Brabant)

Alle rechten voorbehouden
Wanneer na de aanval op Pearl Harbor de Verenigde Staten de oorlog verklaren aan Nazi-Duitsland meldt Louis van Iersel zich aan met zijn drie zoons als vrijwilliger. Vanwege zijn leeftijd zijn de instanties nog terughoudend, maar met zijn medailles weet de Dussenaar ze te overtuigen. Hij dient bij de marniniers in de “Pacific”. In 1987 overleed de heldhaftige Brabander op 93-jarige leeftijd. In Sierre Madre, zijn laatste woonplaats, is een postkantoor naar Louis van Iersel vernoemd. Zijn lichaam is begraven op de beroemde militaire begraafplaats Arlington.

 

Bronnen

Gillis Ford, N., Americans All! Foreign-born soldiers in World War I, Texas, 2009.

Groen, J., Nederlanders in de Grote Oorlog, Amsterdam, 2004.

Keene, J., World War I, Westport, 2006.

Kraaijestein, M., ‘Nederlanders in vreemde krijgsdienst- De Nederlander Louis van Iersel werd een held in het Amerikaanse leger tijdens de Eerste Wereldoorlog’, Wereldoorlog1418 (z.j.).

Vasquez, L., 'Louis van Iersel, Geschiedenis 24 (z.j.). 

 

Deze persoon komt voor in Brabantse Helden, een tv-serie geproduceerd door Eendracht Films en Erfgoed Brabant voor Omroep Brabant.