Begin
“Toen ik trouwde met mijn man was ik zestien jaar oud en mijn man 32. Ik ben in Turkije bij zijn familie in gaan wonen en heb snel daarna mijn eerste kind gekregen. Na twee jaar is mijn man naar Nederland gegaan, waar hij vervolgens werk vond. Een jaar later kwam ik ook naar Eindhoven, maar ik moest mijn kind achterlaten bij mijn schoonouders. We kwamen te wonen met twee andere families, waaronder mijn zwager en zijn vrouw. Er was geen plek voor ons kind, waardoor ons kind nog drie jaar in Turkije heeft gewoond zonder ons.
Van tevoren had ik goede verwachtingen van Nederland en dacht ik dat het in Europa heel netjes en gunstig zou zijn. Bij aankomst was ik in eerste instantie echter verrast door het weer. In Diyarbakir was ik lange zomerdagen gewend, maar in Nederland lag overal sneeuw. Daarnaast hebben we een moeilijke tijd gehad toen we woonden met drie families in één huis. Ik wilde graag terug naar Turkije, maar mijn man had ervoor gezorgd dat we snel konden verhuizen.
Vervolgens was het huis waar we in terecht kwamen erg achterstallig. Dit huis had twee verdiepingen, waardoor we hier met nog een andere Surinaamse familie woonden. Ik had het daar snel gehad, maar mijn man zei dat ik geduld moest hebben, zodat we konden sparen om terug te gaan naar Turkije. Dit huis is in de brand gestoken, wat ervoor zorgde dat we weer moesten verhuizen. Dit keer werd het een tijdelijke plek in een bejaardenhuis. Zes maanden hebben we hier gewoond en net toen mijn tweede kindje kwam in 1977 kregen we een eigen huis. Weer was het een achterstallig huis waar we veel werk in hebben moeten steken om het netjes te maken.”
Woningbouw
“Wij hebben ongeveer 28 jaar in dat huis gewoond. We kregen op een gegeven moment een brief van de woningbouw, waarin stond dat ons huis plat zou gaan en dat we ons huis moesten verlaten. Er kwam een mevrouw van de woningbouw op bezoek, die ons een nieuw huis moest toewijzen. Ze zei: ‘Jullie huis is zo netjes. Hoe moet ik jullie nu een nieuw, mooi huis toewijzen? Dat hebben we niet.’. We moesten weer opnieuw beginnen in een nieuw huis, wat deze mevrouw heel erg vond voor ons.
Ik heb mij in die tijd nooit gelukkig gevoeld, omdat mijn verwachtingen heel anders waren dan de realiteit. Toen ik hier kwam, kende ik niemand en was ik helemaal alleen, terwijl ik in Turkije van een grote familie kwam. Daar had ik veel mensen in mijn omgeving, dus was het zwaar om hier in Nederland alleen te zijn met mijn kinderen. Ik wilde daarom graag gaan werken, maar dit was moeilijk doordat we nog kleine kinderen hadden.”
Werk
“Op het moment dat mijn oudste kind twaalf jaar was en mijn andere kinderen ook wat groter waren, ben ik langzaamaan gaan werken. Ik ben in een bekend Chinees restaurant gaan werken, waar ik als strijker heb gewerkt. Het werk was goed, maar na een tijdje bleek het moeilijk te combineren met kinderen. Dit maakte dat ik bijna wilde stoppen. Mijn baas wilde mij daarentegen niet kwijt, waardoor ik van hem mijn kind mee naar het werk mocht nemen. Daarna kwam ik iedere dag lopend met de kinderwagen naar het werk toe.
Na een tijdje gingen we terug naar Turkije om mijn ouders weer te zien. Mijn vader vroeg of alles goed ging en wat ik in Nederland deed. Ik vertelde dat ik werkte, wat mijn vader erg boos maakte. Hij was een rijke man, waardoor wij het in Turkije best goed hadden. Er volgde een heftige discussie, waarna ik ertussen kwam en zei dat ik zelf graag wilde werken, waar mijn vader gelukkig respect voor had.
Twintig jaar nadat ik begon met werken werd ik ziek. Ik werd vervolgens ontslagen door mijn werkgever. Vervolgens ben ik hiermee naar de rechter gegaan en heb ik mijn gelijk gekregen. Ik heb voor mijn rechten gevochten.”
Zelfstandig
“Door het werken heb ik geleerd op mijn eigen benen te staan. Ik heb op die manier mijn netwerk verbreed en ging zelf naar buurthuizen en mensen toe. Mijn sociale leven begon op te bloeien, wat het leven hier voor mij wat makkelijker maakte.
Op het moment dat mijn jongste kind vier jaar was, wilde mijn man terug naar Turkije. Ik was hier op tegen, daarom hebben we een echtscheiding aangevraagd. Hij is teruggegaan naar Turkije en ik ben met mijn kinderen in Eindhoven blijven wonen. Op vakanties in Turkije zagen mijn kinderen hun vader weer, dus ze hebben altijd contact met hem gehouden.”
Heden
“Ik heb me thuis gevoeld in Eindhoven op het moment dat mijn kinderen groter werden. Terug naar Turkije wilde ik niet meer, omdat de toekomst van mijn kinderen in Nederland lag. Ik heb daarom ook vroeg, in 1978, de Nederlandse nationaliteit aangevraagd.
Wat ik mijn kinderen heb geleerd, is dat ze respect moeten hebben voor anderen. Ik heb mijn eigen cultuur aan hen meegegeven, maar ik heb ook aangegeven dat ze andere culturen moeten accepteren. Ze moeten proberen in de Nederlandse samenleving mee te gaan. Verder heb ik ze gezegd dat ze hun eigen taal goed moeten beheersen, zodat ze met mijn familie en mij goed kunnen communiceren. Een detail wat ik heb meegegeven in de Turkse opvoeding is dat ze altijd een praatje moeten maken met binnenkomende gasten. Als moeder ben ik blij dat ik goede kinderen heb opgevoed voor de maatschappij.”