In 2009 reserveert de gemeenteraad van ’s-Hertogenbosch 8 miljoen euro voor het Jheronimus Bosch jaar: in 2016 is het 500 jaar geleden dat de fameuze zoon van de stad overlijdt. Dat moet groots herdacht worden en dat mag wat kosten. Eén voorwaarde stelt de raad: het mag niet alleen een elitefeestje worden!
Dat treft, want in ‘s-Hertogenbosch loopt iemand rond met het plan om een Jeroen Bosch-optocht te organiseren: cultuurproducent Marc Eysink Smeets. Hij heeft als organisator van Koninginnedag 2007 zeer positieve ervaringen opgedaan met samenwerking met ‘de stad’. Verenigingen, instellingen, cultuurmakers, iedereen doet ruimhartig en enthousiast mee om het bezoek van koningin Beatrix en de koninklijke familie tot een onvergetelijke gebeurtenis te maken.
Eysink Smeets nodigt kunstenaar/optochtexpert Miesjel van Gerwen en componist Bart van Dongen uit voor een gesprek hierover. Beiden zijn enthousiast over het idee, mits het maar geen optocht van figuren uit de schilderijen van Bosch wordt, maar een hedendaagse hommage aan de fantasie en de vooruitstrevendheid van de meester.
Bosch Parade, Fabriek (2014) van Martijn van Dalen. (Foto: Ben Nienhuis)
De grootste uitdaging waarvoor zij zich gesteld zien: hoe realiseer je een optocht in Den Bosch, en überhaupt in Brabant, zonder dat iedereen meteen denkt: “oh, zoiets als carnaval”. Na een tijd valt bij Van Gerwen het kwartje. Hij oppert het idee voor een optocht op het water. Vanaf dat moment wisten ze alle drie: dit is goud voor de stad!
Stichting Jheronimus Bosch 500, die in opdracht van de gemeente het Jheronimus Bosch jaar organiseert, ziet meteen de potentie van het plan en omarmt Bosch Parade. Het wordt uiteindelijk net als de grote tentoonstelling "Visioenen van een genie” in Het Noordbrabants Museum een groot succes in het feestjaar. Vanaf de eerste editie in 2010 op de Binnendieze stoomt Bosch Parade de jaren daarna op via de Aa in 2012 naar de Dommel vanaf 2014. In het grote Bosch jaar in 2016 staat Bosch Parade als een huis.
Na dit jaar is het mandaat van de stichting Jheronimus Bosch 500 ten einde. Bosch Parade gaat als zelfstandige organisatie verder. Stichting Bosch Parade slaagt erin om vanaf 2019 als tweejaarlijks evenement terug te keren op de Dommel. Met de intentie om nationaal en internationaal blijvend de aandacht op Jheronimus en zijn stad te vestigen.