Het Sint-Paulusgasthuis

Sintpaulus gasthuis

Het Sint-Paulusgasthuis in Sint-Oedenrode. (Foto: Marc Bolsius, Erfgoed Brabant)

Alle rechten voorbehouden

Midden in Sint-Oedenrode, op de samenkomst van Heuvel, Kofferen en Hertog Hendrikstraat, hebben meer dan vijf eeuwen lang vrouwen uit het dorp onderdak gekregen in het Sint-Paulusgasthuis.

Al voor het midden van de vijftiende eeuw was het gasthuis hier gevestigd en de laatste bewoonster vertrok pas in 1971. In de loop van de eeuwen is het gasthuis flink vertimmerd.

Tot in de achttiende eeuw was het een omgracht pand met lemen wanden en een rieten dak, een echt hofje zonder ramen in de buitenmuren, geheel naar binnen gericht rondom een moestuin.

In 1744 werd de gemeente eigenaar, waarna de middeleeuwse panden in fasen vervangen zijn en ook uitgebreid. Ook kwamen er nu ramen en deuren aan de straatzijde. Maar omdat de gracht plaatsmaakte voor een stenen ommuring, bleef de beslotenheid van een hofje toch behouden.

Met de sloop van de muur en enkele huisjes van het complex verloor het hofje deze beslotenheid. Toch zijn de pandjes nog steeds herkenbaar als gasthuis, erfgoed van zorg voor dorpsgenoten.

 

Bronnen

Van Oudheusden, J., Erfgoed van de Brabanders. Verleden met een toekomst, ‘s-Hertogenbosch, 2014.

 

Dit artikel is een bewerking van een tekst uit J. van Oudheusden, Erfgoed van de Brabanders. Verleden met een toekomst, ‘s-Hertogenbosch, 2014, 151.