Streven naar gelijkberechting

Theodoor van Thulden - Allegorie op het verzoek van de steden van Brabant om vertegenwoordiging in de regering van de verenigde provinicien

Theodoor van Thulden schilderde in 1650 een allegorie op de wens van de Brabantse steden om een gelijkwaardige plaats te krijgen tussen de andere provincies. (Bron: Stadhuis 's-Hertogenbosch)

Na de inname van ’s-Hertogenbosch ondernamen de Brabantse bestuurders een poging om met hun gewest toegang te krijgen tot de Staten-Generaal en daarmee tot het bestuur van de Republiek.

Het was niet voor het eerst en het zou ook niet voor het laatst zijn, maar alle inspanningen bleken vergeefs. Niet alleen door tegenwerking vanuit de Republiek, maar ook omdat de Brabantse steden keer op keer onderling verdeeld waren. Het Brabantse streven naar gelijkberechtiging is door de schilder Theodoor van Thulden (1606-1669) verbeeld in allegorische taferelen.

Een daarvan is te vinden in de burgemeesterskamer van het Bossche stadhuis. We zien de Unie van de Zeven Provinciën hoog op de troon gezeten. De Wijsheid aan haar rechterzijde en aan de andere kant de nog jonge en schaars geklede Vrijheid, die een hoorn van overvloed draagt. Ze wordt benaderd door de Bossche Stedemaagd die − begeleid door Mars, de zegevierende oorlogsgod − haar het wapen van Brabant komt aanbieden. Dat zal dan een plaats moeten krijgen tussen de wapens van de andere Nederlandse gewesten boven de troon. Op de voorgrond probeert een engeltje een achtste pijl te steken in de pijlenbundel rechts die de Verenigde Nederlanden verbeeldt. Een wensdroom die nooit werkelijkheid werd.

 

Bronnen

Koldeweij, A., In Buscoducis 1450-1629. Kunst uit de Bourgondische tijd te ‘s-Hertogenbosch. De cultuur van late middeleeuwen en renaissance, Maarssen/’s-Gravenhage, 1990.

Kuijer, P., ‘s-Hertogenbosch. Stad in het hertogdom Brabant, Zwolle/ ‘s-Hertogenbosch, 2000.

Van Oudheusden, J., Erfgoed van de Brabanders. Verleden met een toekomst, ‘s-Hertogenbosch, 2014.

Van Uytven, R. (red.), Geschiedenis van Brabant, van het hertogdom tot heden, Zwolle, 2004.

 

Dit artikel is een bewerking van een tekst uit J. Van Oudheusden, Erfgoed van de Brabanders. Verleden met een toekomst, ‘s-Hertogenbosch, 2014, 117.