Omstreden hertogsbeelden op de Sint-Jan

Natuurstenen_beeld_tijdens_restauratiefase_II_-_'s-Hertogenbosch_-_20341326_-_RCE (1).jpg

Een van de gerestaureerde beelden op de Sint-Jan. (Foto: Kris Roderburg, 2003, Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed)

Anders dan in bijvoorbeeld Breda hebben de Bosschenaren in hun geschiedbeeld altijd het accent gelegd op de middeleeuwse gloriedagen. Den Bosch genoot aanzien als een van de vier belangrijkste steden in het hertogdom Brabant. Dat blijkt duidelijk uit de beeldenreeks op het hoogkoor van de Sint-Jan.

In de jaren dertig dacht kerkarchivaris Jan Mosmans (1870-1966) in de ruïneuze restanten van de middeleeuwse beelden de Brabantse hertogen te kunnen herkennen. Op zijn aanwijzingen werd de reeks in die zin gereconstrueerd, zonder dat iemand vraagtekens zette bij zijn soms bizarre redenering. Ook toen men bij de restauratie 1999 tot begin 2011 enkele beelden compleet verving, bleef het iconografisch programma van Mosmans het uitgangspunt en maakte beeldhouwer Toon Grassens bijvoorbeeld opnieuw een hertog. De beelden op de Sint-Jan zijn dan ook niet zozeer gerestaureerde middeleeuwse monumenten, het zijn boven alles gedenktekens van de Bossche stedelijke trots in de jaren dertig van de vorige eeuw.

 

Bronnen

Van Leeuwen, W., De 100 mooiste kerken van Noord-Brabant, Zwolle, 2012.

Van Oudheusden, J., Erfgoed van de Brabanders. Verleden met een toekomst, ‘s-Hertogenbosch, 2014.

Van Uytven, R. (red.), Geschiedenis van Brabant, van het hertogdom tot heden, Zwolle, 2004.

 

Dit artikel is een bewerking van een tekst uit J. Van Oudheusden, Erfgoed van de Brabanders. Verleden met een toekomst, ‘s-Hertogenbosch, 2014, 229.