Collectie-item

Halskraag met sluiting [ongen.]

Instelling/bron: Design Museum Den Bosch

halskraag van roestvrij staal met sluiting De metalen halskragen van Emmy van Leersum uit de tweede helft van de jaren zestig vormen, verwant aan de beeldhouwwerken van Max Bill, een oneindige lijn. De ontwerpster had een gepassioneerde belangstelling voor mode en koppelde de met symboliek beladen kraag aan een bijbehorende jurk. De integratie van sieraad en kledingstuk volgde op natuurlijke wijze uit haar opvatting dat beide een essentieel bestanddeel zijn van de totale persoonlijkheid van de vrouw die ze aan durfde te schaffen. Eind jaren zestig van de vorige eeuw was Emmy van Leersum (1930-1984) een van de pioniers binnen de revolutie die zich onder de Nederlandse edelsmeden en sieraadontwerpers voltrok. Het sieraad als statussymbool werd afgezworen. Goud, zilver en edelstenen waren taboe. Het sieraad moest bevrijd worden van zijn simplistische ornamentele en decadente functie. Goedkope materialen zoals aluminium, roestvrij staal en perspex moesten betaalbare, in serie te produceren, sieraden voortbrengen. Dit is nooit echt gelukt maar Van Leersums unieke bijdrage aan de ontwikkeling van het sieraad staat onomstotelijk vast. Bovenal veranderde haar visionaire werk de relatie tussen drager en sieraad voorgoed: het lichaam is bij haar nooit een passieve drager. Het participeert in de vormgeving en betekenis. De daad van het dragen houdt een versmelting van rationele vormprincipes en fysieke kwetsbaarheid in. Deze synthese was zeker niet altijd lieflijk en vloeiend. De perfectionistische en onderhuids zeer emotionele Van Leersum koos altijd voor een beheerste geometrische vorm die, opgebouwd uit materiële of immateriële lijnen, soms op gespannen voet stond met de natuurlijke vormen van het menselijk lichaam. Opgeleid door onder andere Marinus Zwollo aan het Kunstnijverheidsonderwijs in Amsterdam liet Van Leersum zich inspireren door de functionele eenvoud in Afrikaanse sieraden en de hoofdtooien uit de Nederlandse klederdracht. Constructivistische invloeden volgden. Van Leersum was zeer ongelukkig met het woord sieraad. Het enige woord waarmee ze enigszins kon leven was draagbaar object.