Collectie-item
Maquette van de Hasseltse kapel, gebouwd van miniatuur ceramische steentjes en dakpannen door Jos van den Brekel (1925-2013), na ca. 1971
Instelling/bron: Stadsmuseum Tilburg
Op 19 april 2005 verwierf het Stadsmuseum een maquette van de Hasseltse kapel, gebouwd uit echte ceramische steentjes en dakpannen. De eerste opzet was vervaardigd door mevr. Van der Schoot, Heuvelstraat, ten behoeve van de verkoop van de zogenaamde Brick Box van de firma Multirec uit Amsterdam, waarvan de maquette is gemaakt. Deze maquette was in de jaren vijftig – begin zestig bedoeld voor de etalage voor de firma Van der Schoot.
Jos van den Brekel, geboren te Tilburg op 3 juni 1925 en aldaar overleden op 1 februari 2013, die destijds een drogisterij in de Heuvelstraat had, heeft dit model gekregen, gedeeltelijk afgebroken en (na 1971) herbouwd, naar zijn zeggen in de juiste maten en verhoudingen.
In het dak zit een los paneeltje en een luikje dat toegang geeft tot een lampje. Het dak (zit los op het gebouw) is door zijn zoon Jos vervaardigd, de torenspits door Kees Donkers uit Chaam. In de toren hangt een klokje dat door middel van een touwtje kan bellen. De maquette geeft de situatie weer van na de restauratie van 1971.
Vermoedelijk is de Hasseltse kapel in het midden van de vijftiende eeuw gebouwd. De oudste vermelding van het bestaan ervan is een testament uit 1540. Daarin worden tien stuivers vermaakt aan ‘onser lijever vrouwen inder capellen aen die Hasselt’. Het bronzen Mariaklokje in het torentje is in 1536 gegoten en heeft de inscriptie 'Maria is mynen naem / Jasper Moer maeckten mij / int jaer ons Heeren MCCCCCXXXVI'.
De geschiedenis van de kapel is bewogen. Omdat het vanaf 1648 verboden was katholieke erediensten te houden, kreeg de kapel verschillende bestemmingen, onder meer als woning van 1743 tot 1794. In 1796 werd de kapel weer als gebedsruimte in gebruik genomen. Het Mariabeeld dat in de kapel wordt vereerd, stamt uit het begin van de zestiende eeuw. Aan het einde van de jaren zestig van de vorige eeuw was de kapel danig in verval geraakt. Onder leiding van prof. dr. Harry van den Eerenbeemt begon in 1970 een actie voor een grondige restauratie. Op 14 oktober 1972 werd de kapel heropend. Het beheer is sindsdien in handen van de Stichting tot beheer van de Hasseltse Kapel.
Peerke Donders bad vaak in de kapel en een plaquette (in het interieur; doch bij de maquette is deze boven de hoofdingang aan de buitengevel gehangen) herinnert daaraan. De Hasseltse kapel is een van de drukst bezochte Brabantse bedevaartsoorden. Jaarlijks komen tienduizenden mensen naar de oudste nog bestaande pelgrimsplaats van Tilburg en de laatste jaren neemt het bezoek alleen maar toe. Het hoogtepunt hiervan ligt traditioneel in de meimaand, wanneer er ook kramen bij de kapel staan met versnaperingen en religieuze artikelen. [RP]