Collectie-item

Jacquardgeweven portret van burgemeester J.F. Jansen (1824-1901)

Instelling/bron: Stadsmuseum Tilburg

Jacquard geweven portret van burgemeester J.F. Jansen (1824-1901). Jacquardgeweven portret van burgemeester J.F. Jansen naar ontwerp van Ludovicus Petrus Paulus (Louis) Me(e)lis (Tilburg 1858 – Voorburg 1929). Het portret, tot borsthoogte in zwart-wit en met medaille op linker borst, is met een kartelschaar afgeknipt. Aan de achterzijde van dit op hout geplakt doek, is een verzegelde brief geplakt met de tekst: ‘Dit portret van Burgemeester Jansen werd bij gelegenheid van zijn 25 jarige Ambstvervulling te Tilburg in de Weefschool geweven naar teekening op Jacquard-papier, welwillend gemaakt door Louis Meelis, te Tilburg in den Jare 1894. Aangeboden aan Maria Arts-Meelis, door de maker Louis Meelis, Tilburg, 18 feb. 1925.’

Dit gedenkdoek (33 x 29 cm) is in 1929 aan de gemeente Tilburg geschonken door mevr. L. Arts-Meelis “voor het toekomstig textielmuseum”. Van de schenking maakten verder deel uit: een geweven portret van koningin-regentes Emma [Zie SMT00016], een geweven portret van koningin Wilhelmina [zie SMT00021 en SMT00022] en de jacquard-tekening daarvan (thans in TextielMuseum, objectnummer 03781). Ze werden tentoongesteld tijdens de Nederlandsche Folkloreschouw te Tilburg in 1929.
Louis Meelis was winkelier en woonde aan de Spoorlaan. Hij was bovendien raadslid van 1903 tot 1919. De Tilburgsche Courant noemde hem in 1894 een ‘begaafde penteekenaar’.
Het weefdoek is sinds 1985 in langdurige bruikleen aan het TextielMuseum (objectnummer 05189). Het TextielMuseum heeft overigens sinds 1958 nog een ander exemplaar van dit doek (objectnummer 00874).

 Johannes Franciscus Jansen werd geboren te Drunen op 4 juni 1825 als zoon van Hendrik Jansen en Johanna Dirkje van den Hessenbergh. Hoewel hij aanvankelijk als bakker was opgeleid, werd hij reeds op jeugdige leeftijd tot lid van de gemeenteraad in Drunen gekozen (1851), en een paar maanden later, 3 november tot secretaris benoemd en was er burgemeester (tevens secretaris) vanaf 1 maart 1860. Bij K. B. van 10 januari 1869 werd hij benoemd tot burgemeester van Tilburg. Hij heeft vele verdiensten voor onze stad gehad, bijvoorbeeld de oprichting van de gemeentegasfabriek, de boter- en de vismarkt, de tekenschool, het Sint Rochusgesticht, de drinkwaterleiding, het Wilhelminapark, de spoorlijn Tilburg-Nijmegen, de tramweg Tilburg-Waalwijk en het rioolstelsel, terwijl zijn bijzondere zorg uitging naar de gedenknaald van koning Willem II in de tuin van het Paleis. Verder had hij een groot aandeel in de voorbereidende werkzaamheden voor het later tot stand gekomen Wilheminakanaal. In 1894 werd met grote luister zijn 25-jarige jubileum als burgemeester van Tilburg gevierd. Bij deze gelegenheid werd hij benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw.
Voorts was hij nog Officier in de Orde van Oranje-Nassau, Ridder in de Orde van de Eikenkroon (Luxemburg) en van de H. Gregorius de Grote. Behalve burgemeester van Tilburg was hij ook nog lid van de Provinciale Staten (1891-1901), lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal (1898-1901) en lid van het kerkbestuur van de parochie Noordhoek. Jansen is tweemaal gehuwd geweest, ten eerste met Anna Maria de Vaan (geboren Vlijmen 28 december 1819, overleden Tilburg 23 februari 1886) en ten tweede met Nanette Virginie Querelle (geboren Alkmaar 20 mei 1850, op 3 november 1902 naar Alkmaar vertrokken).
Hij woonde in de Poststraat. Johannes Jansen overleed te Tilburg op 9 november 1901. Onder enorme belangstelling had vier dagen later de uitvaart plaats van deze zeer geziene figuur. In 1904 werd te zijner nagedachtenis een gedenkteken opgericht in de vorm van een monumentale lantaarn met drinkfontein op de Heuvel. In 1924 werd het monument verplaatst naar de Markt voor het stadhuis en nu staat het achter de Heikese kerk bij Stadskantoor 1. In de Stadscollectie bevinden zich nog de twee oorspronkelijke bronzen waterspuwers van die fontein [SMT00596A en SMT00596B]. [RP]